Thống kê của Công an tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn hiện có hơn 800 cá nhân, cơ sở, đối tượng kinh doanh có dấu hiệu hoạt động tín dụng đen. Trong đó, có gần 400 cơ sở kinh doanh cầm đồ; 20 cơ sở kinh doanh tài chính; 14 cơ sở kinh doanh huy động vốn lãi suất cao; 4 băng nhóm tội phạm; 366 cá nhân tham gia hội, họ, phường; 125 cá nhân cho vay lãi suất cao; 14 cá nhân huy động vốn lãi suất cao...
Các đối tượng hoạt động tín dụng đen dưới nhiều hình thức, nhưng chủ yếu là cho vay với lãi suất cao, cầm đồ và “bốc họ”, núp bóng dưới những cơ sở kinh doanh tài chính, dịch vụ cầm đồ.
Phương thức, thủ đoạn hoạt động cơ bản của tín dụng đen nhằm tránh sự phát hiện và để đối phó với cơ quan chức năng là không dùng sổ sách để ghi chép nợ, lãi mà sử dụng phần mềm trên Internet để giao dịch hoặc có dùng sổ sách nhưng cất giấu ở địa điểm khác. Mặt khác, chúng không viết giấy biên nhận, giấy vay tiền hoặc hợp đồng thuê xe môtô, ôtô như trước đây mà sử dụng giấy xin việc hoặc mua bán tài sản có hợp đồng công chứng theo quy định của pháp luật.
Đồng thời, hoạt động tín dụng đen sử dụng mạng xã hội facebook, zalo nhằm tiếp cận, mời chào số lượng lớn người có nhu cầu vay tiền; lập các hợp đồng mua bán, giao nhận tiền, tài sản khống; ép người đi vay thực hiện khống các hành vi vi phạm pháp luật nhằm gây bất lợi về pháp lý cho người vay.
Khi người vay không có khả năng trả nợ, hoặc trả nợ không đúng hạn do phải chịu lãi suất cao, xuất hiện tình trạng nhiều đối tượng ném chất bẩn vào nhà của “con nợ” để đe dọa, gây sức ép, khủng bố tinh thần, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự, tạo tâm lý hoang mang, lo sợ cho người dân.
Thượng tá Nguyễn Hữu Thịnh, Trưởng phòng CSĐT tội phạm về trật tự xã hội Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, hoạt động tín dụng đen là một trong những nguyên nhân khởi phát của tội phạm băng ổ nhóm, bắt giữ người trái pháp luật, cưỡng đoạt tài sản, đánh bạc, thậm chí là giết người... Thời gian qua, Công an tỉnh Thanh Hóa đã ban hành rất nhiều kế hoạch, quy trình nghiệp vụ, hướng dẫn để phát hiện, đấu tranh, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến tín dụng đen.
Giám đốc và Thủ trưởng Cơ quan CSĐT tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo lực lượng cảnh sát hình sự toàn tỉnh tiến hành điều tra cơ bản, giao chỉ tiêu cho công an cấp huyện xác lập ít nhất một chuyên án về tín dụng đen để đấu tranh.
Sau hơn 4 tháng ra quân, toàn tỉnh Thanh Hóa đã xác lập và đấu tranh thành công 30 chuyên án về tín dụng đen; đã khởi tố 98 vụ cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự, khởi tố 131 bị can; cơ quan điều tra làm rõ tổng số tiền các đối tượng cho vay nặng lãi khoảng 1.000 tỷ đồng, thu lợi bất chính hơn 100 tỷ đồng.
Ngày 30/12/2022, Phòng CSĐT tội phạm về trật tự xã hội Công an tỉnh Thanh Hóa phối hợp với Công an huyện Thường Xuân và các đơn vị nghiệp vụ, triệt xóa chuyên án tín dụng đen. Cơ quan CSĐT đã bắt giữ, khởi tố vụ án, khởi tố bị can 10 đối tượng.
Ngày 24/3/2023, Công an TP.Thanh Hóa triệt xóa chuyên án đấu tranh với nhóm và đối tượng hoạt động tín dụng đen trên địa bàn, qua đó triệu tập 28 đối tượng. Sau quá trình điều tra, cơ quan Công an đã khởi tố 13 vụ, 19 bị can.
Công an huyện Bá Thước vừa bắt giữ 7 đối tượng chuyên cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, đều trú huyện Bá Thước.
Khám xét nơi ở của các đối tượng, lực lượng Công an đã thu giữ nhiều hợp đồng mua bán, giấy phép lái xe, căn cước công dân và các tài liệu, sổ sách ghi thông tin khách hàng liên quan đến việc cho vay lãi nặng.
Đây là các điểm cho vay lãi nặng có quy mô hoạt động lớn với tổng số tiền các đối tượng cho vay lãi nặng khoảng gần 7 tỷ đồng. Với lãi suất từ 3.000 - 6.000 đồng/triệu/ngày, chỉ tính từ đầu năm 2023 đến khi bị bắt, các đối tượng này đã cho trên 500 người dân trên địa bàn huyện Bá Thước vay và thu lời bất chính hơn 1,2 tỷ đồng.
Ngày 29/3, Công an tỉnh Thanh Hóa huy động gần 2.500 cán bộ, chiến sĩ các phòng nghiệp vụ và Công an các huyện, thị xã, thành phố ra quân tổng kiểm tra 735 cơ sở cầm đồ, cho vay dịch vụ tài chính.
Kết quả, phát hiện 405 cơ sở vi phạm với các lỗi: Không đủ tiêu chuẩn về phòng cháy, chữa cháy; sổ sách ghi chép không đảm bảo; cầm cố xe không có giấy ủy quyền; hệ thống lưu giữ vật cầm cố không đúng đăng ký với cơ quan có thẩm quyền…
Quá trình làm việc, cơ quan Công an đã tạm giữ hơn 600 phương tiện ôtô, môtô và các tài liệu khác có liên quan đến vi phạm trong hoạt động cầm cố, kinh doanh tài chính.
Thượng tá Nguyễn Hữu Thịnh cho biết, từ đầu năm 2023 đến nay, công an các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã đấu tranh, xử lý hơn 100 vụ việc tín dụng đen. Hoạt động tín dụng đen trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa không còn phức tạp, nhiều đối tượng điều hành tín dụng đen bị bắt, kết án; nhiều cơ sở đã ngừng hoạt động; số còn lại hoạt động đã hạ lãi suất sát với quy định của nhà nước.