Cơ quan điều tra Bộ Công an vừa khởi tố, bắt tạm giam ông Trần Văn Nam, cựu bí thư, cựu phó chủ tịch tỉnh Bình Dương, để điều tra về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Ông bị bắt vì liên quan đến sai phạm trong việc quản lý, sang nhượng 188 ha đất vàng ở dự án khu liên hợp (KLH) công nghiệp - dịch vụ - đô thị (CNDVĐT) Bình Dương.

Sai phạm từ dự án hàng trăm hecta

Theo hồ sơ, tháng 3-2003, Thủ tướng có công văn chấp nhận chủ trương về phát triển đề án KLH CNDVĐT Bình Dương. Hai năm sau, Thủ tướng phê duyệt đề án tổng thể đầu tư và phát triển KLH CNDVĐT Bình Dương.

Ông Trần Văn Nam (ảnh nhỏ) và khu “đất vàng” làm 21 người bị khởi tố. Ảnh: KHẢ DOANH

Tháng 4-2006, UBND tỉnh Bình Dương chấp nhận chủ trương giao hơn 563 ha đất dịch vụ trong KLH cho Tổng công ty Sản xuất, xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng công ty 3/2).

Trong đó, khu đất 145 ha đầu tư thực hiện dự án sân golf và khu đất 43 ha đầu tư khu đô thị - dịch vụ - thương mại Tân Phú. Hai khu đất này nằm sát Trung tâm hành chính tỉnh Bình Dương.

Từ 188 ha đất này mà hàng loạt lãnh đạo, cán bộ của tỉnh bị khởi tố, bắt tạm giam vì sai phạm trong quá trình chuyển nhượng, góp vốn và tính tiền sử dụng đất.

Trong đó, theo cơ quan chức năng, ông Trần Văn Nam chịu trách nhiệm trực tiếp khi giữ chức vụ phó chủ tịch UBND tỉnh đã ký văn bản áp dụng giá đất tính thu tiền sử dụng đất, vi phạm quy định pháp luật về đất đai, gây thất thoát lớn ngân sách nhà nước. Thực hiện trái chủ trương về phương án sử dụng 43 ha đất tại Tổng công ty 3/2.

Ông Nam còn chịu trách nhiệm trong việc hợp thức hóa vụ chuyển nhượng trái phép dự án Tân Phú cho tư nhân. Để Tổng công ty 3/2 đưa 145 ha đất góp vốn vào Công ty Tân Thành trái pháp luật.

Giao đất năm 2012 nhưng tính tiền theo bảng giá năm 2006

Ở khu đất 43 ha, cuối năm 2010 Tỉnh ủy Bình Dương đồng ý cho Tổng công ty 3/2 góp 30% vốn để hợp tác với Công ty CP Bất động sản Âu Lạc (công ty tư nhân) để thành lập Công ty TNHH ĐTXD Tân Phú đầu tư dự án khu đô thị Tân Phú.

Vào ngày 23-11-2012, ông Trần Văn Nam, thời điểm đó là phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, đã ký vào Văn bản 3444 ngày 23-11-2012, chấp nhận đơn giá tính tiền sử dụng đất cho khu đất 43 ha là 51.914 đồng/m². Đơn giá này được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt vào năm 2006.

Điều này gây thất thoát hàng trăm tỉ đồng cho Nhà nước.

Còn về khu đất 145 ha, năm 2007 UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận cho Tổng công ty 3/2 được liên doanh, góp vốn với hai đối tác Hàn Quốc để thành lập Công ty CP Đầu tư và Phát triển Tân Thành thực hiện dự án sân golf. Năm 2013, Tỉnh ủy Bình Dương chấp thuận giao khu đất 145 ha cho Tổng công ty 3/2.

Cũng như khu đất 43 ha, thời điểm giao đất là năm 2013 nhưng khi giao đất lại áp dụng giá đất vào những năm trước đó, gây thất thoát cho Nhà nước hàng trăm tỉ đồng.

Hợp thức hóa hồ sơ, né trách nhiệm

Theo cơ quan điều tra, tháng 12-2016, Tổng công ty 3/2 chuyển nhượng 43 ha đất cho Công ty Âu Lạc với giá 250 tỉ đồng (giá do các bên tự thỏa thuận). Việc chuyển nhượng này gây thất thoát hàng trăm tỉ đồng so với bảng giá đất quy định của UBND tỉnh Bình Dương tại thời điểm chuyển nhượng năm 2016.

Còn tại khu đất 145 ha, khi mới góp một phần vốn thì hai đối tác Hàn Quốc xin rút, lúc này Công ty TNHH Phát Triển và Công ty CP Hưng Vượng đã mua lại phần vốn góp của đối tác Hàn Quốc để tiếp tục thực hiện dự án.

Sau đó, Tổng công ty 3/2 đã đưa 145 ha đất vào góp vốn tại Công ty CP Đầu tư và Phát triển Tân Thành không qua định giá, gây thất thoát hàng trăm tỉ đồng.

Điều đáng nói là chủ tịch hội đồng thành viên Công ty TNHH Phát Triển lại là con gái của ông Nguyễn Văn Minh (nguyên chủ tịch HĐQT Tổng công ty 3/2). Việc đưa thành viên của gia đình tham gia góp vốn là trái với quy định của pháp luật.

Thời điểm này, ông Trần Văn Nam trên cương vị bí thư Tỉnh ủy Bình Dương đã để thực hiện trái chủ trương về phương án sử dụng 43 ha đất tại Tổng công ty 3/2, để Tổng công ty 3/2 đưa 145 ha đất góp vốn vào Công ty Tân Thành trái pháp luật.

Sau khi phát hiện “lỗ hổng” về việc để Tổng công ty 3/2 chuyển nhượng khu đất 43 ha vào tay tư nhân với giá rẻ, ông Nam đã chỉ đạo hợp thức hóa hồ sơ để né trách nhiệm.

Cụ thể, sau khi phát hiện sai phạm trong việc chuyển nhượng khu đất 43 ha, Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương đã yêu cầu Tổng công ty 3/2 báo cáo quá trình chuyển nhượng khu đất 43 ha và 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú.

Tháng 8-2018, Tổng công ty 3/2 đã báo cáo cụ thể về vấn đề này. Trong báo cáo nêu rõ: Ngày 13-3-2017, công ty có công văn gửi Thường trực Tỉnh ủy xin chủ trương chuyển nhượng 30% vốn góp.

Đến ngày 20-4-2017, Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương có Thông báo 287 đồng ý chủ trương này.

Thông báo 287 nêu: “Đồng ý chủ trương cho Tổng công ty 3/2 được chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty TNHH ĐTXD Tân Phú cho Công ty CP Bất động sản Âu Lạc. Tổng công ty phải thuê đơn vị tư vấn độc lập thẩm định giá đất làm cơ sở đàm phán hợp đồng chuyển nhượng và chịu trách nhiệm việc ký kết hợp đồng, thu tiền đúng quy định”.

Từ thông báo này, Tổng công ty 3/2 bán 43 ha đất thấp hơn giá thị trường gây thất thoát tài sản của Nhà nước.

Theo giải trình của Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương, sau Thông báo 287 thì Thường trực Tỉnh ủy đã có Công văn 974 ngày 19-5-2017 đính chính thành: “Tổng công ty phải thuê đơn vị tư vấn độc lập thẩm định giá trị tăng thêm của phần vốn góp 30%, tương ứng 60 tỉ đồng, làm cơ sở đàm phán ký hợp đồng chuyển nhượng và chịu trách nhiệm việc ký hợp đồng, thu tiền đúng quy định”.

Tuy nhiên, trong báo cáo của Tổng công ty 3/2 không hề nhắc đến Công văn đính chính 974 và công an đang làm rõ phần này để rõ hơn hành vi “chỉ đạo hợp thức hóa sai phạm” của ông Nam mà Ban chấp hành Trung ương đã kết luận.•