Ngày 25/8, phiên xét xử 28 bị cáo trong sai phạm liên quan 188 ha "đất vàng" tại Bình Dương bước vào ngày làm việc thứ chín. Đối đáp phần bào chữa của 61 luật sư trong bốn ngày vừa qua, đại diện VKSND Hà Nội nêu 10 luận điểm.
Với ý kiến bào chữa cho rằng không có chứng cứ về vai trò "chủ mưu, cầm đầu" của bị cáo Nguyễn Văn Minh, VKS cho biết từ năm 1982, khi mới thành lập Xí nghiệp sản xuất hàng cao su 3/2 Sông Bé (tiền thân của Tổng công ty 3/2), ông Minh đã được giao là quyền giám đốc. Đến tháng 11/2018, khi Tổng công ty chính thức chuyển thành doanh nghiệp cổ phần, ông Minh vẫn là Chủ tịch HĐQT.
Suốt gần 40 năm hình thành, phát triển của Tổng công ty 3/2, ông Minh "luôn là người đứng đầu, chịu trách nhiệm chính" về quản lý hoạt động của doanh nghiệp này. Ngoài ra, tại 3 công ty "sân sau", ông Minh vừa là người tham gia trực tiếp điều hành, vừa là người có "mối quan hệ, ảnh hưởng chi phối" thực tế quản lý, điều hành, VKS đối đáp.
Đại diện VKS thực hiện quyền công tố tại tòa. Ảnh: Danh Lam
Theo VKS, vừa là "sếp" của doanh nghiệp nhà nước, vừa đứng đầu một loạt công ty tư nhân "sân sau", ông Minh bắt tay thực hiện kế hoạch thâu tóm hai lô đất 43 ha và 145 ha tại trung tâm tỉnh Bình Dương bằng thủ đoạn "tiền trảm hậu tấu". Ông trực tiếp thực hiện việc ký hợp đồng liên doanh, góp vốn giữa Tổng công ty 3/2 với công ty khác khi chưa được phép của HĐQT và chủ sở hữu, tức Tỉnh ủy Bình Dương.
Tại khu đất 43 ha, ông Minh ký hợp đồng liên doanh với công ty "sân sau" vào ngày 1/7/2010 nhưng phải 7 ngày sau, tức 8/7/2010, mới họp HĐQT, và 20 ngày sau, mới làm báo cáo Tỉnh ủy.
Tương tự, tại khu đất 145 ha, ông Minh lấy danh nghĩa Chủ tịch Tổng công ty 3/2, ký hợp đồng liên doanh với hai công ty Hàn Quốc để thực hiện dự án trên khu đất này, ngay cả khi chưa được cấp sổ đỏ. Nhưng cũng phải 5 ngày sau, tức 17/10/2007, ông Minh mới gửi công văn tới Tỉnh ủy Bình Dương để "xin chủ trương".
Hành vi của ông Minh bị VKS cáo buộc "có tính quyết định" trong chuỗi sai phạm; "không chỉ thao túng HĐQT, HĐTV mà còn lạm quyền" để thực hiện hành vi trái pháp luật và chỉ đạo các bị cáo khác trong Tổng công ty 3/2 thực hiện tội phạm.
"Bằng quyền uy, thuyết phục của bị cáo Minh thì dù nội dung của các nghị quyết có vi phạm pháp luật, các bị cáo khác cũng phải phục tùng", đại diện VKS nêu quan điểm.
Ông Minh là một trong ba bị cáo bị VKS truy tố cả hai tội Tham ô tài sản và Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, với mức án đề nghị nặng nhất vụ án, 29-30 năm tù.
Sáng nay, ông Minh và các cựu lãnh đạo, cán bộ, công chức của tỉnh được đại diện Tỉnh ủy Bình Dương xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt, với lý do các bị cáo "đều đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển của Bình Dương".
Bị cáo Nguyễn Văn Minh tại tòa. Ảnh: Danh Lam
VKS phản đối quan điểm "Tổng công ty 3/2 là doanh nghiệp của Đảng, không phải của Nhà nước, do đó các bị cáo không gây thiệt hại cho Nhà nước"
VKS cho rằng khi nêu quan điểm bào chữa như trên, các luật sư "nhận thức chưa đầy đủ" và "không phù hợp". Bởi Xí nghiệp sản xuất hàng cao su 3/2 Sông Bé (tiền thân của Tổng công ty 3/2) được thành lập bởi Tỉnh ủy Sông Bé (sau này tách thành hai tỉnh Bình Dương và Bình Phước). Đây là đơn vị kinh tế của Tỉnh, chịu sự quản lý mọi mặt của Tỉnh ủy, đồng thời chịu sự quản lý Nhà nước của UBND tỉnh.
Qua nhiều lần đổi tên và chuyển đổi mô hình, Nhà nước vẫn nắm giữ 100% vốn điều lệ. VKS xác định, suốt 40 năm hoạt động, phát triển, Tổng công ty 3/2 được xác định "có mọi nghĩa vụ và quyền hạn như các doanh nghiệp nhà nước khác".
VKS bác quan điểm "áp thuế đất sai không gây thiệt hại"
Một số luật sư bào chữa cho cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam, các bị cáo thuộc Cục Thuế và văn phòng UBND tỉnh cho rằng việc giao đất năm 2012 nhưng áp giá đất năm 2006 thực tế không gây thiệt hại. Lý do, số tiền thất thu 761 tỷ đồng được chuyển sang cho Tổng công ty 3/2, doanh nghiệp 100% vốn nhà nước "và như vậy tiền vẫn thuộc về Nhà nước".
Đối đáp quan điểm này, VKS nói Tổng công ty 3/2 là tổ chức kinh tế được giao đất có nghĩa vụ nộp đầy đủ tiền sử dụng đất. Ngân sách Nhà nước khác với tài sản Nhà nước tại một doanh nghiệp, do ngân sách Nhà nước được sử dụng cho quốc kế dân sinh vì lợi ích chung của nhà nước và xã hội. Còn tài sản của Nhà nước tại một doanh nghiệp thì doanh nghiệp đó sử dụng sản xuất, kinh doanh vì lợi ích trước hết và trên hết của chính doanh nghiệp ấy. "Tất nhiên, doanh nghiệp có đóng góp cho ngân sách và sự phát triển nói chung", VKS nêu quan điểm.
Cũng theo VKS, thực tế diễn biến vụ án cho thấy, việc thu tiền sử dụng đất không đúng vừa gây thất thu ngân sách, vừa tạo là điều kiện để bị cáo Minh và các đồng phạm trục lợi, thông đồng với các doanh nghiệp tư nhân để chuyển nhượng trái đất pháp luật, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Chiều nay, VKS tiếp tục phân tích các luận điểm đối đáp.
Thanh Lam
Xem thêm: lmth.2713054-uat-uah-mart-neit-naod-uht-gnud-gnoud-hnib-gnav-tad-uv-skv/ten.sserpxenv