Bộ Công Thương vừa có văn bản gửi Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) việc thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ ngày 28-4 về thực hiện quy hoạch điện 7 và quy hoạch điện 7 điều chỉnh.
Để triển khai kết luận thanh tra, Bộ Công Thương yêu cầu EVN rà soát, cung cấp số liệu, thông tin, đề xuất giải pháp xử lý với 14 dự án điện mặt trời đã và đang hưởng cơ chế giá khuyến khích không đúng với nội dung nghị quyết 115/2018 của Chính phủ.
Rà soát, đề xuất giải pháp xử lý
Thêm nữa, EVN được yêu cầu rà soát các dự án điện mặt trời, điện gió nối lưới trên toàn quốc đã được công nhận ngày vận hành thương mại (COD) theo biểu giá điện hỗ trợ (FIT).
Trên cơ sở các nội dung của kết luận thanh tra, EVN rà soát toàn bộ quá trình thực hiện các thỏa thuận chuyên ngành điện lực, ký hợp đồng mua bán điện, kiểm tra điều kiện và đóng điện điểm đấu nối, công nhận ngày vận hành thương mại, đưa dự án vào vận hành, thanh toán tiền điện mua theo giá FIT cho các chủ đầu tư điện gió, mặt trời.
EVN phải báo cáo các tồn tại, đề xuất phương án giải quyết trên cơ sở căn cứ quy định của pháp luật, báo cáo các tồn tại, vi phạm của chủ đầu tư và của EVN sau khi rà soát các nội dung.
Từ đó, tập đoàn này được yêu cầu phải đề xuất các phương án giải quyết, xử lý tồn tại, vi phạm của chủ đầu tư và của EVN.
Vì sao 14 dự án được xác định hưởng giá không đúng đối tượng?
Tại sao 14 dự án điện mặt trời được xác định là hưởng cơ chế giá khuyến khích không đúng đối tượng lại được yêu cầu phải xử lý?
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, mặc dù đối tượng được áp dụng giá 9,35 cent/kWh nêu tại nghị quyết 115 là các dự án điện năng lượng mặt trời đã được Thủ tướng quyết định hoặc có văn bản chấp thuận triển khai nằm trong quy hoạch phát triển điện lực quốc gia tổng công suất 2.022MW. Tuy nhiên, sau đó Bộ Công Thương đã tham mưu, mở rộng đối tượng áp dụng giá FIT cho các dự án đã có trong quy hoạch phát triển điện lực các cấp.
Ngoài 5 dự án có tổng công suất đầu tư 789MW được áp dụng giá FIT, có 14 dự án với tổng công suất 964MW cũng được áp dụng giá ưu đãi và được xác định là “không đúng đối tượng”.
Các dự án gồm Hacom Solar, điện mặt trời Sinenergy Ninh Thuận 1, điện mặt trời Thuận Nam Đức Long, điện mặt trời Thiên Tân Solar Ninh Thuận, điện mặt trời Phước Ninh, điện mặt trời Sơn Mỹ 2, điện mặt trời Sơn Mỹ, điện mặt trời Solar Farm Nhơn Hải, điện mặt trời Bầu Zôn, điện mặt trời Thuận Nam 12, điện mặt trời SP Infra 1, điện mặt trời Adani Phước Minh, điện mặt trời Hồ Bầu Ngứ, điện mặt trời 450MW kết hợp trạm 500kV Thuận Nam và đường dây 500kV, 220kV.
Việc mở rộng đối tượng áp dụng cơ chế khuyến khích dẫn đến 14 dự án được hưởng giá ưu đãi, theo Thanh tra Chính phủ là không đúng đối tượng, khiến cho tổng số tiền mà EVN phải thanh toán (từ năm 2020 đến 30-6-2022) là hơn 1.481 tỉ đồng. Cơ quan thanh tra xác định trách nhiệm thuộc về Bộ Công Thương.
Rà soát toàn bộ dự án điện mặt trời áp mái trên đất nông nghiệp
Đối với hệ thống điện mặt trời mái nhà có công suất lớn (gần 1MW), trên cơ sở kết luận, Thanh tra Bộ Công Thương yêu cầu EVN chủ trì, phối hợp với các công ty điện lực tỉnh rà soát các dự án đã đầu tư xây dựng trên đất nông, lâm nghiệp dưới mô hình đầu tư trang trại nuôi trồng, cung cấp thông tin cụ thể từng dự án để đề xuất các giải pháp xử lý.
Thanh tra đề nghị Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ ngành liên quan đề xuất giải pháp xử lý kinh tế với 14 dự án điện mặt trời đã và đang hưởng cơ chế giá khuyến khích không đúng. Đồng thời, rà soát hệ thống điện mặt trời áp mái đã đầu tư xây dựng trên đất nông, lâm nghiệp với công suất lớn dưới mô hình đầu tư trang trại nuôi trồng, xử lý theo quy định…
Những vướng mắc trong đàm phán giá mua điện và áp dụng cơ chế tạm trong quá trình đàm phán cho dự án điện tái tạo chuyển tiếp khiến các nhà đầu tư lo ngại.