Bị cháu ruột chiếm đất, cụ bà nương tựa người tâm thần
Ngày 9.8, PV Thanh Niên gặp lại cụ Lê Thị Tứ (71 tuổi, chủ ngôi nhà 109 Nguyễn Huệ, P.Phú Khương, TP.Bến Tre), nạn nhân trong vụ "Nghịch cảnh cho ở nhờ mất luôn nhà" mà Báo Thanh Niên phản ánh trước đó.
Hiện, cụ Tứ ở cùng người chị ruột (78 tuổi) bị bệnh tâm thần. Căn nhà của người chị này, nằm ở khu vực hẻo lánh thuộc xã Tam Phước, H.Châu Thành (Bến Tre) đã xuống cấp nghiêm trọng.
Gia đình cụ Tứ có 3 chị em gái, cụ Tứ nhỏ nhất. Người lớn nhất không chồng con, bị bệnh tâm thần nhiều năm qua, thường đập phá đồ đạc trong nhà. Còn chị kế là mẹ của Nguyễn Anh Trung (47 tuổi, người đang cùng vợ mình chiếm dụng bất hợp pháp đất đai của cụ Tứ khiến cụ phải chịu cảnh sống lang thang hơn 5 năm qua - PV). "Từ khi bị thằng Trung chiếm đất, đuổi khỏi nhà, tôi phải sống lang thang khắp nơi chờ Cục Thi hành án Dân sự (THADS) tỉnh Bến Tre thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật để trở về nhà. Giờ không ai chứa nữa, bệnh tật lại trầm trọng hơn nên tôi đến ở với chị hai và 2 chị em sống nhờ vào gạo và mấy trăm ngàn đồng trợ cấp của nhà nước cho chị 2. Mấy tháng nay không có tiền đi Bệnh viện Mắt TP.HCM tiêm thuốc nên mắt tôi mờ dần, bệnh tiểu đường cũng chuyển biến nặng hơn… Tôi không ngờ những ngày tháng cuối đời mình lại lâm cảnh khốn cùng như thế này.", cụ Tứ nói xong, khóc lớn tiếng.
Theo cụ Tứ, bà Lâm Thị Kim Hoàng (48 tuổi, ngụ Đồng Nai, là chị dâu của Nguyễn Anh Trung) - người đồng hành cùng cụ trong suốt quá trình tìm công lý, cũng đã kiệt quệ về tiền bạc và sự chịu đựng. Vì vậy, hiện cụ Tứ cũng chỉ còn nhờ vào tinh thần trách nhiệm trong công vụ của chấp hành viên Lê Thị Ngọc Hiền và lãnh đạo Cục THADS tỉnh Bến Tre để bản án được thực thi trong thời gian tới.
Cháu ruột "gài kèo" để chiếm đất dì ruột như thế nào?
Theo hồ sơ vụ án, vợ chồng cụ Tứ và cụ Trần Văn Năm (đã chết năm 2012) không có con, trong khi người con gái nuôi là Trần Thị Tường Vi đã lấy chồng định cư ở Mỹ năm 2005. Cụ Năm là chủ sở hữu thửa đất rộng gần 450 m2 (mặt tiền dài 11,5 m giáp đường Nguyễn Huệ, TP.Bến Tre). Sinh thời, cụ Năm và cụ Tứ sống trong ngôi nhà bằng gỗ gõ đỏ phía sau, phần 11,5 m đất mặt tiền phía trước cất 2 ki ốt nhà tiền chế cho thuê kiếm sống cùng với tiền trợ cấp (mỗi tháng 100 USD của Tường Vi gửi về). Khoảng năm 2009, theo yêu cầu cụ Tứ, cụ Năm đồng ý cho cháu vợ là Nguyễn Anh Trung về ở trong 1 ki ốt bán tạp hóa mưu sinh mà không lấy tiền thuê. Ở nhà cụ Năm được thời gian ngắn thì Trung cưới vợ là Lê Thị Thùy Diễm.
Năm 2012, cụ Năm đột ngột qua đời mà không để lại di chúc. Do thửa đất này là tài sản riêng của cụ Năm nên phải chia theo pháp luật gồm cụ Tứ và Tường Vi, mỗi người được 1/2. Theo cụ Tứ, do cụ Năm bị bệnh nhưng giấu nên sau khi cụ Năm qua đời mới biết được khiến cụ Tứ rất đau buồn, suy sụp tinh thần hoàn toàn. Khi đó, Nguyễn Anh Trung nói cụ Tứ ủy quyền cho mình để đứng ra chia 1/2 đất cho Tường Vi.
Tháng 1.2014, tin tưởng Trung nên cụ Tứ đi với Trung ra Văn phòng công chứng Đồng Khởi ký nhiều loại giấy tờ để Trung có thể chia đất cho con gái giúp mình. Cụ Tứ khai nhận trong khai nhận di sản thừa kế rằng cụ Năm có một người con nuôi là Tường Vi đang sống bên Mỹ. Thế nhưng, Văn phòng công chứng Đồng Khởi vẫn tạo điều kiện cho cụ Tứ ký nhận di sản của cụ Năm mà không ghi tên Tường Vi. Văn phòng công chứng này còn soạn thảo hợp đồng mua bán để cụ Tứ ký tên chuyển toàn bộ quyền sử dụng thửa đất sang cho Nguyễn Anh Trung với giá 100 triệu đồng. Đúng một tháng sau khi cụ Tứ ký các giấy tờ đó thì UBND TP.Bến Tre cũng hoàn tất thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Trung.
Năm 2016, bà Lâm Thị Kim Hoàng (vợ người anh ruột thứ 7, ông Trung thứ 8) từ Đồng Nai về Bến Tre thăm cụ Tứ (dì bà Hoàng) và phát hiện sự việc bất thường nên thông báo với Tường Vi (đang ở Mỹ) để xử lý. Và Tường Vi đã ủy quyền khởi kiện đòi lại phần di sản thừa kế của người cha nuôi để lại.
Cuối năm 2016, nhà nước mở rộng đường Nguyễn Huệ, giải phóng mặt bằng 85 m2 đất của cụ Tứ và bồi thường 395 triệu đồng. Trung đi làm thủ tục lãnh về báo và giao cho cụ Tứ 350 triệu đồng (Trung tự ý hưởng 45 triệu đồng phần tiền này - PV).
Năm 2017, đại diện của Tường Vi bắt đầu các thủ tục pháp lý, lúc này vợ chồng Trung – Diễm tiến hành xây cất nhà trên toàn bộ thửa đất của cụ Tứ. Thời điểm này, cụ Tứ thường xuyên về nhà người chị 2 bị tâm thần để chăm sóc và nhân cơ hội đó Trung làm thủ tục chuyển hộ khẩu cụ Tứ từ TP.Bến Tre về H.Châu Thành.
Sau khi cụ Tứ biết việc Tường Vi đang tranh chấp đất với Trung và nhận thấy các dấu hiệu khả nghi trong cách đối xử của Trung với mình nên cụ Tứ sinh nghi, buộc Trung ký giấy xác nhận vào ngày 27.9.2019 với nội dung: "Toàn bộ thửa đất 364 m2 mà vợ, chồng Trung – Diễm đang ở là của cụ Tứ và vợ, chồng Trung có nghĩa vụ sang tên cho cụ Tứ bất cứ khi nào cụ có yêu cầu".
Sau quá trình tố tụng, TAND tỉnh Bến Tre và cấp phúc thẩm là TAND cấp cao tại TP.HCM (ngày 21.3.2022) tuyên buộc vợ chồng Nguyễn Anh Trung - Lê Thị Thùy Diễm được lưu cư trong thời hạn 6 tháng (tại nhà 109 Nguyễn Huệ, P.Phú Khương, TP.Bến Tre, Bến Tre) và phải rời khỏi nhà này trước ngày 21.9.2022. Ngôi nhà vợ chồng Trung - Diễm xây cất trên đất cụ Tứ được định giá 372 triệu đồng nên cụ Tứ có nghĩa vụ trả số tiền 372 triệu đồng cho Trung - Diễm. Cụ Tứ được toàn quyền sở hữu thửa đất này. Thửa đất được định giá hơn 4,6 tỉ đồng nên cụ Tứ còn phải trả giá trị 2,3 tỉ đồng cho Trần Thị Tường Vi (con nuôi vợ chồng cụ Tứ) vì Tường Vi ở Mỹ nên không đủ điều kiện sở hữu đất đai ở VN.
Mặc dù cụ Tứ đã hoàn thành các nghĩa vụ của mình trong bản án nhưng vẫn phải tiếp tục nghịch cảnh ở nhờ hơn năm qua. Trong khi Trung - Diễm vẫn ngang nhiên chiếm dụng nhà, đất cụ Tứ và không thực hiện thi hành bản án.