Sức mua giảm 

Thường từ Rằm tháng 7 âm lịch, đến đầu tháng 8 âm lịch hàng năm thị trường bánh trung thu rất sôi động, thế nhưng năm nay chỉ còn vài ngày nữa là tới Trung thu nhưng thị trường thưa thớt, trầm lắng. Dọc các con phố Đào Tấn, Phan Đình Phùng, Lê Đức Thọ... hay sân vận động Mỹ Đình, Hà Nội các cửa hàng mọc lên như nấm có rất ít khách hàng.

Trao đổi với VOV, anh Nguyễn Văn Long, chủ cửa hàng bán bánh Trung thu ở đường Hàm Nghi, Cầu Giấy, Hà Nội cho biết: "Trước đây vào thời gian này thì khách đến mua rất đông, không kịp bán, nhà tôi phải huy động mấy người cùng bán, mỗi ngày thu 15-20 triệu đồng cũng là chuyện bình thường. Nhưng giờ người dân thắt chặt chi tiêu, doanh thu giảm, mỗi ngày bán chỉ được khoảng 5-9 triệu đồng, mà bánh thì thường theo mùa vụ, nếu nhập số lượng theo năm ngoái thì chắc năm nay sẽ bị ế, chưa hết Rằm lại phải giảm giá, bán lỗ".

Chị Đào Thị Lan, chủ một cửa hàng trên phố Phan Đình Phùng (Hà Nội) cũng chia sẻ: "Năm nay sức mua giảm, đến thời điểm này cửa hàng của tôi chỉ bán được khoảng 50% - 60% so với doanh thu của năm ngoái. Tôi cũng không dám nhập nhiều hàng vì sợ nhập nhiều tồn kho, không bán được thì lỗ. Mặc dù sau Tết Trung thu nếu không bán hết, bánh vẫn có thể trả lại nhà sản xuất, tuy nhiên đã mất thời gian mở quầy bày bánh thì ai cũng mong muốn bán được nhiều hàng.

Có nhiều năm kinh doanh mặt hàng này và cũng có nhiều kinh nghiệm, nhưng tôi cũng không lường trước được năm nay lượng tiêu thụ lại kém vậy. Tôi bán hàng từ cách đây một tháng rồi, mà những ngày đầu do xa Tết Trung thu bán còn không ai mua, gần đây thì lượng người mua có tăng hơn chút nhưng vẫn không khả quan".

Cũng theo giới kinh doanh chia sẻ, do tình hình kinh tế khó khăn, nên năm nay nhiều doanh nghiệp cũng cắt giảm các xuất quà tặng đối tác, vì vậy, các hộp quà biếu năm nay không còn bán được nhiều như mọi năm. Bên cạnh đó, nhiều gia đình cũng dần không còn mặn mà với dịp Tết này nên cũng phần nào ảnh hưởng tới thị trường. 

Chị Nguyễn Thị Thảo ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội cho rằng: "Nhiều năm gần đây, bánh Trung thu được sản xuất quanh năm, nên không còn như ngày xưa là phải đúng dịp mới có thể mua được, chưa kể mua bánh trong dịp này giá lại quá cao so với ngày thường nên gia đình tôi chỉ mua một chiếc bánh dẻo và một chiếc bánh nướng để thắp hương. Giờ cũng nhiều loại bánh quá, hơn nữa bánh được sản xuất theo kiểu công nghiệp, rồi bánh được làm handmade (tự làm) đua nhau bán nên là cũng có nhiều sự lựa chọn. Nếu không phải đi biếu thì tôi cũng không mua những hộp to đẹp làm gì, vì chỉ đắt ở tiền hộp".

Tương tự, tại Tp.HCM, dọc trên các tuyến đường Hùng Vương, Lý Thái Tổ (quận 10), Nguyễn Tri Phương (quận 5),… nhiều quầy bán bánh trung thu treo biển "mua 1 được 2" hoặc thậm chí "mua 1 được 4". Thế nhưng, một số quầy chỉ có lác đác khách ghé qua, người bán đông hơn người mua. Tại các tuyến đường Lê Văn Việt (Tp.Thủ Đức), Cách Mạng Tháng Tám, Cao Thắng (Quận 3), Hải Thượng Lãn Ông, Trần Hưng Đạo (Quận 5)… nhiều sạp bánh Trung thu cũng bắt đầu chạy chương trình khuyến mãi mua 1 tặng 1, giảm giá…

Không chỉ các điểm kinh doanh ngoài đường mà tại các siêu thị Co.opmart, Big C, “chợ online” cũng có nhiều khuyến mãi hấp dẫn. Chẳng hạn, tại siêu thị Co.opmart Cống Quỳnh (Quận 1), quầy bán bánh Trung thu khuyến mãi mua 1 hộp bánh tặng 1 hộp yến 10% chưng sẵn…

“Trước đây 1 tuần, chúng tôi giảm giá 20% trên hóa đơn mua hàng nhưng thời điểm này cận Tết Trung thu mức giảm đã lên đến 50%, hoặc mua 1 tặng 1 để kích thích sức mua của người tiêu dùng”, anh Đức Long, chủ sạp bánh Trung thu trên đường Hải Thượng Lãn Ông chia sẻ với Vneconomy. 

Sản phẩm Việt được ưa chuộng 

Năm nay, người dân đã hứng thú với những sản phẩm bánh trung thu “Made in Vietnam”, phần vì giá thành hợp lý, phần vì chất lượng và mẫu mã đang ngày càng trở nên đa dạng hơn. 

Trao đổi với báo Chính phủ, đại diện Công ty CP Bánh mứt kẹo Hà Nội, mặc dù còn nhiều khó khăn, bên cạnh đó là sự cạnh tranh gắt gao của các doanh nghiệp khác, nhưng với lợi thế là đơn vị sản xuất đã có uy tín lâu năm ở Thủ đô nên công ty đưa ra sản lượng tăng 10% so với năm trước. Để đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng, công ty sẽ tập trung đẩy mạnh dòng sản phẩm truyền thống vốn là thế mạnh của mình kết hợp với việc cải tiến, đổi mới mẫu mã bao bì sản phẩm.

Bên cạnh đó, trong nỗ lực bình ổn giá, hỗ trợ người tiêu dùng, giá bán các sản phẩm bánh trung thu của Công ty năm nay cơ bản giữ nguyên như năm ngoái, chỉ có rất ít sản phẩm có tăng khoảng 3% do có biến động giá nguyên liệu đầu vào.

Chị Hoàng Thùy Dương, chủ quầy giới thiệu sản phẩm bánh Trung thu của Công ty CP Bánh mứt kẹo Hà Nội cho biết, lượng khách hàng mua bánh năm nay cao hơn năm ngoái. Những dịp như trước rằng tháng 7, trước 2/9, lượng khách mua hàng nhiều hơn. Các sản phẩm được lựa chọn thường là các loại bánh truyền thống như đậu xanh, thập cẩm.

Năm nay, Công ty Kinh Đô tung ra thị trường bộ sưu tập sản phẩm hàng chục hương vị khách nhau và 25 thiết kế mẫu mã hấp dẫn, mỗi chiếc bánh Trung thu Kinh Đô là một món quà ý nghĩa dành cho người tiêu dùng Việt, với các dòng bánh Trăng Vàng Black & Gold thượng hạng, Trăng Vàng cao cấp, Thu truyền thống... với hương vị sò điệp sốt XO, cua Bát Bửu, tôm Bách Hoa, gà quay Tứ Quý, đậu xanh hạnh nhân yến sào cao cấp, hạt sen, hạt dưa...

Trước diễn biến giá nguyên liệu tăng cao, Kinh Đô vẫn nỗ lực ổn định giá bán sản phẩm bánh Trung thu, chỉ điều chỉnh tăng trung bình 2-3% cho toàn danh mục sản phẩm.

Đại diện Công ty cổ phần Thực phẩm Hữu Nghị chia sẻ, năm nay Hữu Nghị tiếp tục đưa ra thị trường bánh Trung thu với hương vị mới lạ, được làm từ nguyên liệu có nguồn gốc tự nhiên. Giá bánh Trung thu Hữu Nghị dao động từ 57.000 đến 115.000 đồng/chiếc. Các dòng sản phẩm đặc biệt có giá bán gần 2 triệu đồng/hộp…

Năm nào cũng vậy, đến dịp Tết Trung thu, chị Nguyễn Thị Hương (ở Đào Tấn, Hà Nội) lại có thông lệ mua bánh Trung thu để biếu bố mẹ, người thân và mua cho gia đình ăn. Khi mua bánh, chị lựa chọn sản phẩm của các hãng bánh trong nước sản xuất, vì yên tâm về chất lượng và giá thành hợp lý.

"Có năm mình cũng mua bánh ngoại nhưng ăn không thấy hợp khẩu vị. Năm nay mình chuyển sang mua một số bánh thương hiệu trong nước và  cảm thấy đây đúng là vị truyền thống mà tuổi thơ đã từng ăn. Bánh trong nước bây giờ được cải tiến mẫu mã bắt mắt hơn, có nhiều loại nhân để mình lựa chọn mà chi phí của nó cũng rất phải chăng", chị Hương nói.

Thị trường mùa vụ cạnh tranh gay gắt 

Bên cạnh các doanh nghiệp lâu năm, thị trường bánh Trung thu 2023 sôi động hơn nhờ sự góp mặt của hàng loạt tên tuổi trong ngành bán lẻ và F&B gia nhập đường đua kinh doanh thời vụ. Tháng 8, Orion, ông lớn ngành bánh kẹo, ra mắt loạt sản phẩm hướng đến là nhóm khách hàng trung và cao cấp. AEON Việt Nam cũng cho ra mắt loạt sản phẩm mùa trăng rằm với mức giá khá "dễ chịu", 55.000 - 70.000 đồng/sản phẩm, với các hương vị phù hợp với cả khách hàng truyền thống và khách hàng trẻ.

Cùng chọn phân khúc trung cấp, năm 2023, WinCommerce dự kiến đưa hơn một triệu chiếc bánh trung thu vào thị trường. Ngoài bán lẻ, doanh nghiệp cũng có chính sách ưu đãi dành cho các công ty, tổ chức với đơn hàng số lượng lớn, ưu đãi lên tới 15%. Trong khi đó, các chuỗi đồ uống như Phúc Long, Highland, Coffee House tập trung vào phân khúc khách hàng cao cấp. "Ngoài áp dụng chiết khấu cho khách mua số lượng lớn, Phúc Long cũng có chương trình khuyến mại mua một hộp bánh trung thu bất kỳ được tặng 2 ly thức uống mới là Osmanthus silky và milktea", đại diện nhãn hàng thông tin.

Chưa hết, thị trường bánh Trung thu thủ công - handmade năm nay cũng khởi động khá sớm, một số cửa hàng đã làm bánh và bán từ đầu tháng Bảy âm lịch. Ngoài các loại bánh truyền thống, bánh trung thu handmade còn hình thức mô phỏng 12 con giáp, hoa nổi 3D, đầu lân… Nhân và vỏ bánh cũng phong phú, đổi mới qua từng năm, giá bánh 200.000 - 550.000 đồng/hộp (4 chiếc); bánh nhỏ hình con giống 80.000 - 100.000 đồng/hộp (từ 4 đến 6 chiếc)…

Song, các chuyên gia khuyến cáo, người dân nên cẩn trọng trước việc mua bánh trung thu giá rẻ trên mạng và những bánh trung thu "handmade", bởi gần dịp Tết Trung thu cũng là lúc một số đối tượng vận chuyển hoặc không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm gia tăng.

Bên cạnh việc mua được các loại bánh Trung thu giá rẻ, thiết kế bắt mắt, người tiêu dùng cần chú trọng hơn đến chất lượng của sản phẩm, chọn lựa các loại bánh có nguồn gốc, địa chỉ sản xuất, ngày sản xuất và hạn sử dụng rõ ràng để đảm bảo sức khỏe cho chính mình và gia đình.

Hương Anh (t/h)