Ngày 3-9, Ngoại trưởng Lithuania Gabrielius Landsbergis đã kêu gọi các quốc gia châu Âu giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc giữa lúc Vilnius và Bắc Kinh xảy ra căng thẳng liên quan đến Đài Loan, hãng tin AP đưa tin.
Trong một cuộc thảo luận về quan hệ của Liên minh châu Âu (EU) với Trung Quốc, Ngoại trưởng Gabrielius Landsbergis cho biết cần phải đánh giá lại mối quan hệ của khối với chính quyền Bắc Kinh.
“Chương trình nghị sự của từng quốc gia thành viên đối với Trung Quốc không củng cố chương trình nghị sự của EU. Nếu chúng ta tự hành động và bỏ qua cơ chế EU27, chúng ta sẽ thua ở rất nhiều mặt” - Bộ Ngoại giao Lithuania dẫn lời ông Landsbergis.
Ngoại trưởng Lithuania Gabrielius Landsbergis. Ảnh: REUTERS
Ông cho biết cơ chế 27+1 (27 thành viên EU cùng nhau giải quyết vấn đề) là khả năng duy nhất để đối thoại bình đẳng với Bắc Kinh và EU phải tăng cường sức chống chịu của nền kinh tế cũng như giảm sự phụ thuộc vào thương mại Trung Quốc.
Ông Landsbergis cho biết EU cũng phải làm việc với các quốc gia cùng chí hướng trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và hơn thế nữa, đồng thời tăng cường hợp tác với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) về các vấn đề liên quan đến Bắc Kinh.
Sau cuộc họp, ông Josep Borrell - Cao ủy EU phụ trách các vấn đề đối ngoại và chính sách an ninh - cho biết quan hệ của khối với Trung Quốc đang “ở thời điểm phức tạp, đặc biệt là do các vấn đề liên quan đến Hong Kong và Tân Cương”.
“Các bộ trưởng nhấn mạnh vào rằng EU cần một cách tiếp cận thực dụng, thực tế và liền mạch đối với Trung Quốc, đồng thời liên minh cần sự đoàn kết và ý thức trách nhiệm chung. Ngoài ra, EU phải làm việc với Trung Quốc về vấn đề Afghanistan. Cạnh tranh và hợp tác trong các vấn đề thương mại và kinh tế là một phần quan trọng trong mối quan hệ của liên minh và Trung Quốc” - ông Borrell cho biết.
Cuộc họp diễn ra sau khi Lithuania triệu hồi đại sứ của mình tại Bắc Kinh. Trước đó, Trung Quốc cũng đã triệu hồi đại sứ của mình tại Vilnius, nhằm đáp trả việc Lithuania cho phép Đài Loan mở “Văn phòng đại diện Đài Loan” tại nước này. Trên thực tế, các văn phòng đại diện của Đài Loan ở châu Âu có tên là “Văn phòng đại diện Đài Bắc”.
Bắc Kinh coi động thái của Lithuania là vi phạm chính sách “Một Trung Quốc”, yêu cầu quốc gia Baltic này “ngay lập tức sửa sai, thực hiện các biện pháp cụ thể để khắc phục thiệt hại và không tiến sâu hơn vào con đường sai lầm”.
Bộ ngoại giao Litthuania bày tỏ lấy làm tiếc về hành động của Trung Quốc, nhấn mạnh rằng nước này tôn trọng nguyên tắc “một Trung Quốc”, song sẵn sàng phát triển các mối quan hệ cùng có lợi với Đài Loan.