Tốc độ phục hồi kinh tế của TP.HCM phụ thuộc lớn vào tốc độ, quy mô của động lực hỗ trợ từ Chính phủ và TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Ngày 6-9, Trường ĐH Kinh tế - luật và Viện Nghiên cứu phát triển công nghệ ngân hàng ĐHQG TP.HCM đã công bố nghiên cứu “Kiến tạo động lực phục hồi kinh tế TP.HCM giai đoạn COVID-19 lần thứ 4”.
Nghiên cứu dựa trên giả định là dịch sớm được kiểm soát trong tháng 9 và TP có thể quay trở lại "bình thường mới" trong tháng 10, cùng với đó là độ bao phủ vắc xin đạt được đến quý 4-2021 là 70-80%.
Nhóm nghiên cứu cho rằng dù trong kịch bản tăng trưởng kinh tế và thu ngân sách nào thì năm 2021 của TP.HCM vẫn phải đối mặt với khả năng tăng trưởng suy giảm và cân đối ngân sách vô cùng căng thẳng.
Do đó, để kiến tạo phục hồi kinh tế TP.HCM, nhóm nghiên cứu đề xuất Quốc hội, Chính phủ áp dụng cơ chế đặc thù để kiến tạo động lực cho TP.HCM nhằm giúp quá trình hồi phục kinh tế của TP diễn ra nhanh nhất có thể, tạo tác động lan tỏa kéo theo tăng trưởng của vùng kinh tế động lực phía Nam và cả nước.
Nhóm đề xuất giải pháp phát hành trái phiếu Chính phủ trong điều kiện lãi suất trái phiếu Chính phủ đang ở mức thấp và chuyển giao nguồn vốn này cho TP.HCM sử dụng với trách nhiệm trả lãi vay là có tính khả thi và đem lại hiệu quả đầu tư.
Ngoài ra, từ năm ngân sách 2022, kiến nghị trung ương cho phép tăng tỉ lệ điều tiết ngân sách TP.HCM từ 18% lên 23% và cho phép nâng trần nợ công của TP.HCM để có thể phát hành trái phiếu chính quyền đô thị, giúp TP.HCM có đủ nguồn lực cho đầu tư phát triển.
Song song với chính sách từ trung ương, nhóm cũng cho rằng TP.HCM cần thiết phải kiến tạo động lực thông qua gói hỗ trợ tái tạo việc với đề xuất hỗ trợ 25% lương tối thiểu vùng cho doanh nghiệp duy trì đạt ngưỡng tỉ lệ lao động, thiết lập chương trình kích cầu mới trên cơ sở chương trình hỗ trợ lãi suất đã rất thành công từ nhiều năm qua.
Trong quá trình này, TP tập trung xây dựng chợ đầu mối trực truyến, nâng cao năng lực hệ thống y tế, chú trọng đến tốc độ chuyển đổi số và gia tăng sự bền vững trong liên kết vùng cùng với các chính sách hỗ trợ mang tính tức thời cho cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp bị tổn thương nặng trong giai đoạn giãn cách.
Ước tính, quy mô gói hỗ trợ của TP.HCM khoảng 22.300 tỉ đồng, tương đương 1,7% GRDP của TP.HCM.
Trên phạm vi cả nước, nghiên cứu đã đề xuất các chính sách về an sinh xã hội, hỗ trợ tái tạo việc làm, chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa với các phương án khác nhau có quy mô tối thiểu 120.000 tỉ đồng và tối đa có thể lên đến 250.000 tỉ đồng (4% GDP).
Nhóm nghiên cứu đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò điều phối chính sách phục hồi kinh tế phải gắn đồng bộ với các chính sách khác như an sinh xã hội, y tế, phòng chống dịch, tiêm vắc xin, lao động - việc làm, giao thông vận tải, giáo dục đào tạo... để đạt được sự thống nhất xuyên suốt, cả trong nhận thức và thực thi từ chính quyền cấp phường/xã, quận huyện cho đến cấp thành phố, vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước.
"Đảm bảo được tính nhất quán của các chính sách thậm chí còn có tầm quan trọng hơn so với các chính sách hỗ trợ khẩn cấp", nhóm nghiên cứu lưu ý.
Cũng theo nhóm nghiên cứu, để chính sách hỗ trợ đạt hiệu quả tức thời, cần đặt mục tiêu ưu tiên tốc độ hỗ trợ, chấp nhận một sự sai lệch nhất định ở đối tượng thụ hưởng. Nếu không có sự can thiệp kịp thời của Nhà nước, tỉ lệ thất nghiệp của TP.HCM và khu vực phía Nam sẽ tăng mạnh trong thời gian tới.
TTO - Nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh, xây dựng kế hoạch kịch bản phục hồi và thúc đẩy kinh tế trong điều kiện mới, là yêu cầu được Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra trong phiên họp thường kỳ Chính phủ sáng 6-9.