Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến đối với dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 25 về hướng dẫn cho vay vốn ưu đãi thực hiện chính sách nhà ở xã hội.

Trong đó, NHNN đề xuất loại trừ đối tượng được vay vốn tín dụng ưu đãi để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo quy định của Luật Nhà ở. 

Lý giải về đề xuất này, NHNN cho biết, Luật Nhà ở quy định các chính sách hỗ trợ tại Ngân hàng Chính sách Xã hội để mua, thuê mua nhà ở xã hội; xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở. Tại tổ chức tín dụng được chỉ định chỉ có chính sách hỗ trợ để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở, không có chính sách hỗ trợ để mua, thuê mua nhà ở xã hội. 

Trong khi đó, Nghị định 100/2015/NĐ-CP quy định tổ chức tín dụng được chỉ định cho vay ưu đãi để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, không phù hợp với Luật Nhà ở. Trong trường hợp các văn bản quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn.

Theo quy định này, trường hợp Luật Nhà ở quy định khác với Nghị định 100/2015/NĐ-CP, Nghị định 49/2021/NĐ-CP về cùng một vấn đề thì áp dụng theo Luật Nhà ở.

Đồng thời, NHNN bổ sung quy định mức cho vay ưu đãi tối đa không quá 500 triệu đồng đối với khách hàng vay vốn ưu đãi để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở của mình.

Tuy nhiên, Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) lại phản bác quan điểm này. Hiệp hội cho biết đã nghiên cứu các chính sách về nhà ở xã hội của Luật Nhà ở 2014, nhận thấy Luật không cấm cho vay ưu đãi đối với các đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội.

HoREA cho rằng, đề xuất của NHNN không phù hợp với chính sách hỗ trợ cho vay vốn tín dụng ưu đãi dài hạn với lãi suất thấp để mua, thuê mua nhà ở xã hội. Các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội là những người bị thiệt nhất, đề xuất có tác động tiêu cực đến thực hiện mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội về nhà ở.

Theo HoREA, đề xuất này của NHNN vừa không phù hợp với một số quy định của Luật Nhà ở 2014, vừa không phù hợp với Nghị định 100/2015/NĐ-CP. 

Do vậy, Hiệp hội cho rằng, NHNN đã không chính xác khi loại trừ đối tượng được vay vốn tín dụng ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Hiệp hội đề nghị NHNH vẫn giữ nguyên quy định tại Khoản 3 Điều 6 Thông tư 25/2015/TT-NHNN (chỉ bỏ mục đích “thuê”), như sau: “Đối với khách hàng vay vốn ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội thì mức vốn cho vay tối đa bằng 80% giá trị hợp đồng mua, thuê mua nhà”.

Ngoài ý kiến trên, Hiệp hội đồng ý với NHNN về việc bổ sung quy định hạn mức vay tối đa không quá 500 triệu đồng. Cụ thể, đối với khách hàng vay vốn ưu đãi để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở của mình thì mức vốn cho vay tối đa bằng 70% giá trị dự toán hoặc phương án vay, tối đa 500 triệu đồng và không vượt quá 70% giá trị tài sản bảo đảm tiền vay. 

Ngoài ra, HoREA đề nghị Bộ Xây dựng xem xét trình Chính Phủ đề xuất sửa đổi Khoản 4 Điều 50 Luật Nhà ở 2014 theo hướng bổ sung thêm cụm từ “mua, thuê mua nhà ở xã hội” để đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ của các quy định pháp luật. Cụ thể như sau: “4. Hỗ trợ cho vay vốn ưu đãi của Nhà nước thông qua Ngân hàng chính sách xã hội, tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định để các đối tượng quy định tại các khoản 1, 4, 5, 6 và 7 Điều 49 của Luật này xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở, hoặc mua, thuê mua nhà ở xã hội”.