Việt Nam kháng kiện thành công 43% số vụ kiện phòng vệ thương mại

Lan Nhi

(TBKTSG Online) - Việt Nam đã kháng kiện thành công 65/151 vụ điều tra về phòng vệ thương mại, chấm dứt việc bị áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại, chiếm tỷ lệ 43%. Nhờ đó, nhiều loại hàng hóa xuất khẩu không còn bị áp thuế hoặc áp thuế thấp.

Dệt may là ngành đối đầu với các vụ kiện thương mại quốc tế chỉ sau ngành thép. Nguy cơ đối diện các vụ kiện  càng gia tăng khi Việt Nam gia nhập EVFTA. Ảnh: PVN

Tin từ Bộ Công Thương cho biết, nhiều mặt hàng của Việt Nam như thủy sản, sắt thép, đồ gỗ... liên tiếp bị kiện phòng vệ thương mại (PVTM) dưới các hình thức, như chống bán phá giá, chống trợ cấp... ở nhiều quốc gia từ Mỹ đến châu Âu và các nước châu Á.

Việc bị kiện khá nhiều trong một thời gian ngắn đã gây ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, nhờ những nỗ lực giải trình và hợp tác, Việt Nam đã kháng nghị thành công 65/151 vụ việc như đã nói trên. Những vụ kháng kiện thành công đã giúp nhiều doanh nghiệp xuất khẩu tiếp tục được hưởng mức thuế 0% hoặc rất thấp, giúp duy trì tăng trưởng xuất khẩu, nhất là sang các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu (EU), Canada...

Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 tác động tiêu cực tới kinh tế toàn cầu, mâu thuẫn thương mại giữa nhiều nền kinh tế tiếp tục diễn biến phức tạp thì xu thế sử dụng các biện pháp hạn chế thương mại để bảo hộ sản xuất trên thế giới tiếp tục gia tăng.

Theo thống kê của WTO, các biện pháp PVTM đang tác động tới khoảng 1.500 tỉ đô la Mỹ kim ngạch thương mại toàn cầu. Đối với Việt Nam, cùng với quá trình hội nhập ngày sâu, rộng, kim ngạch xuất nhập khẩu gia tăng nhanh chóng thì các vụ việc PVTM với hàng xuất khẩu của Việt Nam cũng tăng cả về số lượng và quy mô.

Tính đến hết tháng 9-2020, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đã bị điều tra gần 200 vụ việc PVTM với kim ngạch bị ảnh hưởng lên đến 12 tỉ đô la Mỹ. Đáng lưu ý, số lượng và kim ngạch các vụ việc đang tăng nhanh trong thời gian qua. Trong cả năm 2019 mới ghi nhận 16 vụ việc khởi xướng mới nhưng chỉ 9 tháng đầu năm 2020 đã ghi nhận số lượng vụ việc tăng gấp đôi (32 vụ việc).

Đa số hàng hóa bị điều tra PVTM là những mặt hàng Việt Nam có lợi thế sản xuất như kim loại (nhôm, thép dẹt, thép ống), sợi, thủy sản (tôm, cá), gỗ dán, vật liệu xây dựng (gạch, kính, thiết bị vệ sinh), hóa chất... Các thị trường thường xuyên điều tra PVTM đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam là Hoa Kỳ, Ấn Độ, EU, Thổ Nhĩ Kỳ, Canada và Úc.

Tổng số vụ việc các nước này điều tra đã chiếm tới 62% các vụ việc phòng vệ thương mại với hàng xuất khẩu của Việt Nam. Đặc biệt, gần đây các nước ASEAN cũng rất tích cực điều tra phòng vệ thương mại với 38 vụ việc (chiếm tỷ lệ 20%).