Thủ đoạn nâng khống giá máy xét nghiệm Covid-19 tại CDC Hà Nội

Hoàng Thắng

(TBKTSG Online) – Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, ông Nguyễn Nhật Cảm, nguyên giám đốc CDC Hà Nội, đã lợi dụng tình hình dịch bệnh, trực tiếp thỏa thuận, thống nhất giá mua sắm thiết bị y tế của gói thầu số 15 với giá 9,4 tỉ đồng trước khi thực hiện quy trình chỉ định thầu thông thường, gây thất thoát cho nhà nước 5,4 tỉ đồng. Ngoài ra, ông Cảm là người ký hợp đồng cung cấp dịch vụ thẩm định giá với doanh nghiệp, tạo điều kiện cho ông Nguyễn Trần Duy - cựu Tổng giám đốc Công ty Cổ phần định giá và bán đấu giá Nhân Thành - làm giả hồ sơ để hợp thức hóa các thủ tục chỉ định thầu.

Bên ngoài Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) thành phố Hà Nội. (Ảnh:TTXVN).

Móc nối mua bán máy xét nghiệm

Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao (VKSND) ngày 6-11 đã ban hành cáo trạng truy tố Nguyễn Nhật Cảm, nguyên Giám đốc Trung tâm CDC Hà Nội cùng 9 bị can khác về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" trong vụ án xảy ra tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội (CDC Hà Nội) và các đơn vị liên quan.

Theo cáo trạng, do biết trước về chủ trương mua sắm máy móc, trang thiết bị y tế cho CDC Hà Nội, trong đó có hệ thống Realtime PCR tự động để phòng chống Covid-19, ông Nguyễn Nhật Cảm đã liên hệ với CDC Quảng Ninh để tham khảo hệ thống Realtime PRC tự động. Từ đây, ông Cảm được một cán bộ giới thiệu gặp ông Nguyễn Văn Chiến – nhân viên kinh doanh Công ty GETZ – để được tư vấn, trong quá trình này Sở Y tế Hà Nội chưa giao nguồn kinh phí bổ sung và trách nhiệm thực hiện gói thầu số 15.

Tương tự, ông Nguyễn Ngọc Nhất - nhân viên công ty TNHH phát triển khoa học Vitech - cho biết CDC Hà Nội có nhu cầu mua hệ thống Realtime tự động qua mối quan hệ mua bán vật tư y tế với CDC Hà Nội từ trước. Vì vậy, ông Nhất và ông Chiến đã liên lạc với ông Nguyễn Thanh Tuyền - trưởng nhóm kinh doanh công ty TNHH thiết bị y tế Phương Đông - để xin giới thiệu, báo giá hệ thống Realtime PCR của hãng Qiagen do công ty Phương Đông nhập khẩu, phân phối và được giới thiệu mức giá 7 tỉ đồng.

Sau đó, ông Nhất và ông Chiến đến gặp ông Cảm để giới thiệu, tư vấn về hệ thống Realtime PCR của hãng Vela với giá dự trù là 6,5 tỉ đồng và hệ thống Realtime của hãng Qiagen với giá dự trù là 7 tỉ đồng.

Ngày 5-2-2020, ông Cảm thông báo cho ông Chiến việc CDC Hà Nội quyết định mua hệ thống Realtime của Qiagen với giá 7 tỉ đồng. Lúc này, ông Chiến đã liên hệ với ông Tuyền để đề nghị đứng ra bán máy cho CDC Hà Nội, nhưng ông Tuyền không đồng ý.

Dùng ‘quân xanh, quân đỏ’ nâng khống giá máy xét nghiệm

Vừa từ chối đề nghị của ông Nguyễn Văn Chiến, ông Nguyễn Thanh Tuyền ngay lập tức liên lạc với ông Nguyễn Nhật Cảm để chào giá hệ thống máy xét nghiệm Covid-19 với mức 7 tỉ đồng.

Đồng thời, ông Tuyền yêu cầu ông Trần Quốc Đạt – nhân viên Công ty Phương Đông – sử dụng file báo giá hệ thống Realtime PCR tự động của doanh nghiệp để làm hai bản khác, lấy tên của Công ty Ý Tưởng Việt và Công ty Thành Công với mức giá lần lượt là 7,15 tỉ đồng và 7,25 tỉ đồng. Ba bản báo giá do ông Đạt làm được chuyển tới ông Nguyễn Ngọc Quỳnh – Trưởng phòng Kế hoạch nghiệp vụ của CDC Hà Nội.

Còn ông Nguyễn Nhật Cảm đồng thời chỉ đạo ông Quỳnh và bà Nguyễn Vũ Hà Thanh lập tờ trình gửi Sở Y tế, Sở Tài Chính về việc bổ sung kinh phí phòng chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp, cụ thể đề xuất mua các thiết bị, gồm: hệ thống Realtime PCR tự động có giá 7 tỉ đồng, theo đúng giá của công ty Phương Đông; một máy tách chiết DNA/RNA có giá 1,2 tỉ đồng, theo dự toán; ba tủ lạnh có giá 1,34 tỉ đồng, dựa trên báo giá của Công ty TNHH BCE Việt Nam.

Tiếp đó, ông Nguyễn Thanh Tuyền và ông Nguyễn Ngọc Nhất - nhân viên Công ty Vitech đã gặp riêng để thống nhất việc giao ông Nhất đứng ra thực hiện mua hệ thống Realtime PCR tự động của Công ty Phương Đông với giá 4 tỉ đồng. Vì vậy, trong buổi làm việc có sự tham gia của ba ông Nguyễn Nhật Cảm, Nguyễn Thanh Tuyền và Nguyễn Ngọc Nhất, ông Tuyền đã đề nghị giao ông Nhất thực hiện việc cung cấp máy móc, thiết bị cho CDC Hà Nội do Công ty Phương Đông có nhiều đơn hàng, không đủ nhân viên thực hiện.

Ông Nhất sau đó đã trao đổi trực tiếp với ông Cảm về việc chi hoa hồng với tỷ lệ 15% tính trên giá trị hệ thống máy trước thuế giá trị gia tăng, nếu việc mua bán hoàn tất. Kết quả, ông Cảm đồng ý.

Tiếp đó, ông Nhất đã thảo luận với ông Đào Thế Vinh - Giám đốc Công ty MST - về việc tham gia bán máy do Công ty Phương Đông cung cấp cho CDC Hà Nội với giá 8,2 tỉ đồng. Đồng thời, thoả thuận sẽ chia hoa hồng cho ông Vinh với tỷ lệ 1,5% tính trên giá trị hợp đồng.

Sau đó, ông Nguyễn Ngọc Nhất và ông Đào Thế Vinh đã tiếp tục đề xuất cung cấp hai sản phẩm còn lại trong gói thầu số 15 là máy tách chiết DNA/RNA và ba chiếc tủ lạnh với mức giá lần lượt là 1,2 tỉ đồng và 1,34 tỉ đồng.

Tới ngày 18-2, ông Nguyễn Nhật Cảm đã chủ trì cuộc họp hội đồng tư vấn mua sắm, chọn giá hàng hóa, dịch vụ và khoa chuyên môn liên quan để thống nhất giá dự toán gói thầu 15 là 9,54 tỉ đồng. Trong đó, hệ thống Realtime PCR được xác định là 7 tỉ đồng, máy tách chiết DNA/RNA và ba chiếc tủ lạnh có tổng giá trị là 2,54 tỉ đồng.

Theo VKSND Tối cao, để giảm mức độ chênh lệch về giá mua vào, bán ra trước khi bán sản phẩm cho CDC Hà Nội, ông Đào Thế Vinh dùng thủ đoạn sử dụng các pháp nhân là công ty gia đình Vinh và nhờ công ty của bạn hàng tập hợp hợp đồng mua bán khống và xuất hóa đơn, chứng từ để nâng giá hai sản phẩm là hệ thống Realtime PCR tự động và máy tách chiết DNA/RNA.

Cụ thể, giá hệ thống Realtime PCR và máy DNA/RNA được Công ty Phương Đông bán cho Công ty Hưng Long do bà Nguyễn Hải Yến, vợ ông Đào Thế Vinh làm giám đốc là 4,162 tỉ đồng. Tiếp đó, Công ty Hưng Long bán lại máy Công ty KĐ với giá 5,202 tỉ đồng. Hai sản phẩm này được Công ty KĐ bán cho Công ty MST với giá 7,807 tỉ đồng. Cuối cùng, Công ty MST của ông Đào Thế Vinh bán máy xét nghiệm cho CDC Hà Nội với giá 8,2 tỉ đồng.

“Chỉ có Công ty Phương Đông xuất hoá đơn thực tế cho Công ty Hưng Long để bán hàng. Còn giữa Công ty Hưng Long, Công ty KĐ, Công ty MST chỉ ký hợp đồng khống và xuất hoá đơn giá trị gia tăng để hợp thức việc nâng khống giá mua bán, không có việc thanh toán, chuyển tiền giữa các công ty”, cáo trạng của VKSND ghi.

Với ông Nguyễn Nhật Cảm, cơ quan kiểm sát cho rằng ông này đã lợi dụng tình hình dịch bệnh, trực tiếp thỏa thuận, thống nhất giá mua sắm thiết bị y tế của gói thầu số 15 với giá 9,4 tỉ đồng trước khi thực hiện quy trình chỉ định thầu thông thường. Ngoài ra, ông Cảm là người ký hợp đồng cung cấp dịch vụ thẩm định giá với doanh nghiệp, tạo điều kiện cho ông Nguyễn Trần Duy - cựu Tổng giám đốc Công ty Cổ phần định giá và bán đấu giá Nhân Thành - làm giả hồ sơ để hợp thức hóa các thủ tục chỉ định thầu.

Bên cạnh đó, ông Cảm cũng được cơ quan kiểm sát xác định đã chỉ đạo các cán bộ dưới quyền gồm: Nguyễn Vũ Hà Thanh - Trưởng phòng Tài chính kế toán, Nguyễn Thị Kim Dung - Trưởng phòng Tổ chức hành chính, Nguyễn Ngọc Quỳnh - Trưởng phòng Kế hoạch nghiệp vụ hoàn tất hồ sơ chỉ định thầu, ấn định Công ty MST trúng thầu như đã thoả thuận với Nguyễn Ngọc Nhất, Nguyễn Thanh Tuyền và Đào Thế Vinh.

Hành vi của ông Cảm được cơ quan kiểm sát xác định đã phạm tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” theo khoản 3 Điều 222 Bộ luật Hình sự. Ngoài ra, ông này bị cáo buộc có vai trò chủ mưu, trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội trong vụ án.

Về trách nhiệm dân sự, ông Cảm cùng chín bị can khác phải chịu trách nhiệm liên đới bồi thường số tiền gây thiệt hại hơn 5,4 tỷ đồng. Riêng bị can Nguyễn Thanh Tuyền phải chịu trách nhiệm liên đới với số tiền gây thiệt hại hơn 3,8 tỷ đồng.