Mùa bão lũ năm nay đã vơi đi 1 ‘cầu nối từ thiện’
Ngoài sự chủ lực, đóng vai trò chủ chốt của chính quyền, UBMTTQ các cấp, chúng ta không thể phủ nhận sự đóng góp kịp thời của những cá nhân vận động từ thiện vào thời điểm bão lũ.
Thế nhưng, mùa bão lũ năm nay, việc cá nhân vận động từ thiện, đặc biệt là nghệ sĩ, người nổi tiếng đã giảm đáng kể, không rầm rộ như các năm trước. Đương nhiên việc này có nhiều nguyên nhân như mùa bão lũ năm nay không thiệt hại nhiều như năm ngoái, dịch bệnh đang còn căng thẳng nhưng cũng có nguyên nhân từ những lùm xùm trong năm qua, cần có thời gian thích nghi với quy định mới.... Điều thấy rõ nhất là có một vài chuyện lùm xùm chưa rõ ràng đã làm vơi hẳn đi một kênh, một cầu nối từ thiện vốn rất hiệu quả.
Cần phải nhìn nhận dù cá nhân vận động từ thiện là một hoạt động có hiệu quả, nhiều người xông pha đến tận nơi, trao tận tay nhưng vẫn còn lộ rõ nhiều điểm chưa hợp lý, thiếu minh bạch. Việc chọn cá nhân, tổ chức để gửi gắm tiền ủng hộ từ thiện của người dân đôi khi cũng rất cảm tính. Cái gì cảm tính thì cũng dễ thay đổi, dễ theo số đông. Trong từ thiện, chỉ cần một điểm tối nhỏ đã khiến một công trình lớn sụp đổ. Sự tín nhiệm của người dân rõ ràng đã suy giảm rất nhiều sau “cơn bão” đòi hỏi minh bạch từ thiện.
Bà con vùng bão lũ luôn cần tấm lòng của đồng bào cả nước.
Nghị định 93/2021 ra đời và có hiệu lực kể từ ngày 11-12-2021 để tăng tính minh bạch, đồng thời đòi hỏi sự chuyên nghiệp hóa của hoạt động từ thiện. Trước những quy định mới, cá nhân muốn làm từ thiện có vẻ như cần thời gian để tìm hiểu, cân nhắc, chọn cách làm đúng và phù hợp.
Hiện tại, những cá nhân đang gặp rắc rối với vấn đề từ thiện thì không thể buộc họ làm theo kiểu “anh không làm sai thì anh sợ cái gì, cứ tiếp tục làm đi…”. Nếu họ tiếp tục thì được mấy người ủng hộ? Vậy chẳng khác nào họ tự làm bản thân tổn thương. Vả lại, vốn đã bị ngờ vực thì có làm thêm cũng chỉ tạo thêm sự nghi ngờ. Làm trong sự nghi ngờ thì chắc cũng không hào hứng, vui vẻ cho lắm. Những rắc rối mà các cá nhân vận động từ thiện ở mùa bão lũ năm ngoái đang gặp phải tất nhiên ảnh hưởng đến tâm lý, ý định thiện nguyện của cá nhân khác. Đa số sẽ phân vân hoặc có hoạt động cũng không dám rầm rộ.
Thế nhưng, tôi luôn có niềm tin rằng cuộc sống luôn vận động và phát triển, việc vận động từ thiện cũng thế. Sẽ đến lúc nó phải phát triển đúng như cách pháp luật muốn điều chỉnh. Hình thế cũ không còn phù hợp, thì cần có hình thức mới minh bạch hơn.
Hiện tại, cá nhân đứng ra vận động có vẻ yên ắng thì ai có lòng hảo tâm, muốn giúp đỡ đồng bào bão lụt cứ gửi về chính quyền, UBMTTQ các cấp. Cách thức khác nhau nhưng mục tiêu chung vẫn hướng về đồng bào khó khăn.
Dân tộc ta vốn có lòng hảo tâm, truyền thống lá lành đùm lá rách. Đồng tiền của một người thì chẳng bao nhiêu, nhiều người góp thì lại ra một con số lớn. Lòng tốt bao giờ cũng thường trực, người tốt không được làm việc tốt cũng cảm thấy khó chịu.
Bão lũ đi qua chỉ có tình người ở lại. Thôi thì, chúng ta cứ chờ thử xem sao…
PGS.TS TRƯƠNG VĂN VỸ- Giảng viên trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM