Giá kim loại công nghiệp, quặng sắt và cao su đã sụt giảm vào năm 2022 bởi chính sách Zero Covid của Trung Quốc và lo ngại về suy thoái kinh tế thế giới.
Các thị trường nông sản, bao gồm ngũ cốc và dầu cọ đã tăng lên mức cao kỷ lục trong tháng 3 do thời tiết bất lợi và sự gián đoạn nguồn cung liên quan đến đại dịch, gây ra lạm phát lương thực, nhưng những mặt hàng này đã thu hẹp phần lớn mức tăng trong nửa cuối năm.
Trong báo cáo triển vọng hàng hóa năm 2023, Goldman Sachs cho biết: “Mặc dù giá giảm gần đây, hàng hóa vẫn có khả năng kết thúc năm với tư cách là loại tài sản hoạt động tốt nhất. Từ góc độ cơ bản, thiết lập cho hầu hết các mặt hàng trong năm tới sẽ tăng giá hơn so với bất kỳ thời điểm nào kể từ lần đầu tiên chúng tôi nêu bật siêu chu kỳ vào tháng 10/2020".
Cạnh tranh nguồn cung
Thị trường khí đốt toàn cầu đã bị xáo trộn trong năm nay sau khi Nga cắt nguồn cung cấp cho châu Âu và một đường ống dẫn chính bị hư hại trong cuộc chiến ở Ukraine, khiến các nước châu Âu phải nhập khẩu khối lượng kỷ lục để đảm bảo nguồn cung cấp cho mùa đông.
Nhu cầu bổ sung đối với khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) trong bối cảnh nguồn cung cấp khí đốt qua đường ống bị thắt chặt hơn đã gây áp lực lớn lên thị trường toàn cầu, gây ra một cuộc khủng hoảng năng lượng đẩy giá khí đốt lên mức cao lịch sử.
Hợp đồng tương lai giá than ở Newcastle đã tăng gần 140% vào năm 2022, mức tăng lớn nhất kể từ năm 2008. Hợp đồng tương lai giá khí đốt của Mỹ và giá khí đốt bán buôn của Hà Lan đã tăng hơn 20%, tăng năm thứ ba liên tiếp.
Bởi vì châu Âu sẽ tiếp tục nhập khẩu LNG để xây dựng lại kho dự trữ khí đốt vào năm tới sau mùa đông, giá khí đốt dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong bối cảnh nguồn cung mới còn hạn chế.
Ngoài ra, việc dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát đại dịch chặt chẽ ở Trung Quốc - nước nhập khẩu LNG lớn thứ hai thế giới - cũng có thể thúc đẩy phục hồi kinh tế và tiêu thụ LNG nhiều hơn vào năm tới.
Tuy nhiên, việc châu Âu áp trần giá khí đốt bắt đầu từ tháng 2 có thể giúp kiềm chế thị trường và giảm bớt sự biến động trong năm nay.
Giá dầu cũng tăng trong năm thứ hai liên tiếp, với dầu Brent tăng gần 6% và dầu WTI tăng gần 5%.
Đối với kim loại công nghiệp, hợp đồng tương lai giá đồng kỳ hạn ba tháng trên Sàn giao dịch kim loại London đã giảm hơn 13% vào năm 2022 và nhôm giảm khoảng 15%, mặc dù cả hai kim loại đều đã đạt mức cao kỷ lục vào tháng 3.
Giá quặng sắt giao ngay của Trung Quốc - quốc gia tiêu thụ khoảng 2/3 nguồn cung toàn cầu - đã giảm khoảng 5% trong năm nay, xuống gần 115 USD/tấn.
Các nhà phân tích của Citi dự báo giá niken và kẽm sẽ giảm trong vòng 6 đến 12 tháng tới do nguồn cung tăng mạnh, trong khi kỳ vọng tăng đối với giá quặng sắt và nhôm.
“Quặng sắt dự kiến sẽ vẫn mạnh trong thời gian tới và có thể tiếp tục tăng trong trường hợp tăng giá khi Trung Quốc nới lỏng tín dụng lớn”, các nhà phân tích của Citi nhận định.
Việc Trung Quốc nới lỏng chính sách Zero Covid và cam kết tăng cường hỗ trợ cho lĩnh vực bất động sản đã giúp hỗ trợ giá kim loại đen và kim loại màu trong tháng 12.
Tuy nhiên, sự lạc quan đã bị giảm bớt do tỷ lệ nhiễm Covid gia tăng ở nước này và nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu gia tăng vào năm 2023 nếu các ngân hàng trung ương tiếp tục tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát.
Lạm phát thực phẩm
Giá hợp đồng tương lai lúa mì trên Sàn giao dịch Chicago đã tăng lên mức cao kỷ lục vào tháng 3 do xung đột Nga-Ukraine làm giảm nguồn cung từ nhà xuất khẩu ngũ cốc chính Ukraine sang thị trường toàn cầu, mặc dù trước đó giá lúa mì đã tăng cao hơn do thời tiết bất lợi và các hạn chế liên quan đến Covid-19.
Giá ngô và đậu tương cũng đạt mức cao nhất trong một thập kỷ, trong khi giá dầu cọ thô của Malaysia tăng lên mức kỷ lục.
Trong tương lai, giá lương thực và hàng hóa có thể sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao vì sản lượng lúa mì khó có thể bổ sung lượng hàng tồn kho đang cạn kiệt trên toàn cầu, ít nhất là trong nửa đầu năm 2023, trong khi các loại cây trồng sản xuất dầu ăn đang phải chịu thời tiết bất lợi ở Châu Mỹ Latinh và Đông Nam Á.
“Lúa mì mùa đông của Mỹ đang phải đối mặt với thời tiết lạnh giá khắc nghiệt và ngay cả khi vụ mùa được cải thiện, chúng tôi sẽ chỉ có nguồn cung thu hẹp vào nửa cuối năm 2023”, một công ty thương mại quốc tế tại Singapore cho biết.
Thị trường gạo mặc dù đứng ngoài đợt tăng giá ngũ cốc trong nửa đầu năm, nhưng đã được thúc đẩy sau khi Ấn Độ quyết định hạn chế nguồn cung vào tháng 9. Gạo gạo 5% tấm của Ấn Độ tăng gần 6% vào năm 2022 và gạo 5% tấm của Việt Nam tăng hơn 15%.
Trong các kim loại quý, vàng đã mất khoảng 1% vào năm 2022, giảm năm thứ hai liên tiếp, trong khi giá bạc tăng gần 3%, bạch kim tăng 9% và palađi giảm 4% trong năm nay.
Cà phê là một trong những mặt hàng giảm giá mạnh nhất, với robusta giảm 23% và arabica mất 25% giá trị.
Giá cao su tại Tokyo đã mất giá hơn 7% trong khi đường thô tăng hơn 7%. Giá bông đã giảm hơn 26% vào năm 2022.