Apple, Spotify hâm nóng cuộc đua podcast

Lạc Diệp

(KTSG) - Nhu cầu đối với podcast đang bùng nổ mạnh trong bối cảnh nhiều người dân phải ở nhà vì dịch bệnh và các biện pháp phong tỏa. Apple và Spotify đang là những cái tên đi đầu trong cuộc chạy đua nhằm hưởng lợi từ thị trường đầy tiềm năng này.

Gã khổng lồ Apple tỉnh giấc

Hôm thứ Ba tuần trước, tại sự kiện Spring Loaded, hãng công nghệ Mỹ Apple đã công bố thông tin về dịch vụ Apple Podcasts Subscriptions mới nhất, sở hữu nhiều tính năng, lợi ích hơn so với dịch vụ Apple Podcast miễn phí truyền thống.

Cụ thể, kể từ tháng 5-2021, người nghe tại hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ có thể đăng ký gói cao cấp của dịch vụ này. Apple Podcast Subscriptions sẽ bao gồm nhiều lợi ích cho người nghe như trải nghiệm không có quảng cáo, truy cập vào nội dung bổ sung và quyền truy cập sớm hoặc độc quyền vào loạt sản phẩm mới. Người nghe cũng sẽ có thể thưởng thức các podcast từ những người sáng tạo nội dung và studio hàng đầu. Mức phí đăng ký thuê bao sẽ do người sáng tạo nội dung quyết định và việc thanh toán được thực hiện hàng tháng.

Ngoài ra, Apple cũng giới thiệu chương trình Podcasters mới, với mức giá 19,99 đô la/năm, cung cấp cho những người sáng tạo nội dung các công cụ cần thiết để xây dựng và phân phối các nội dung podcast.

Trước đó, hồi đầu tháng này, Apple cũng đã cho ra mắt “The Line” - loạt chương trình về nội dung hình sự, bao gồm cả podcast và phim tài liệu trên dịch vụ phát trực tuyến Apple TV+. Các nguồn tin thân cận cho biết, hãng đang đàm phán với các nhà sáng tạo nội dung để tạo ra những chương trình gốc và độc quyền cho dịch vụ của mình. Ông Dan Ives, chuyên gia phân tích của Wedbush Securities nhận xét: “Mặc dù Apple có lợi thế nhờ cơ sở khách hàng lớn, cửa hàng ứng dụng App Store và một lượng lớn nội dung, nhưng điều sẽ góp phần tạo ra sự khác biệt chính là nội dung độc quyền”.

Ông Donald Albright - nhà đồng sáng lập Tenderfoot TV, nhà sản xuất các chương trình ăn khách bao gồm “Up and Vanished”, “To Live and Die in L.A.” và “Atlanta Monster” cho biết: “Để bất kỳ ngành công nghiệp nào có thể phát triển bền vững, cần phải tạo ra doanh thu từ nhiều nguồn”. Tenderfoot dự kiến vẫn giữ các chương trình của mình miễn phí ở thời điểm hiện tại, nhưng sẽ nghiên cứu việc phát hành các nội dung độc quyền hay cung cấp quyền tiếp cận sớm cho những khách hàng đăng ký chương trình trả phí mới của Apple, bởi điều này “sẽ tạo ra một ngành công nghiệp lành mạnh hơn”.

Đối với giới quan sát, những động thái mới đây của Apple được ví như sự tỉnh giấc của một gã khổng lồ đang ngủ say. Cần biết rằng, Apple chính là nơi khởi nguồn của podcast - từ ghép giữa “iPod” (một nhãn hiệu máy phát nhạc của Apple) và “broadcast” (phát sóng). Thế nhưng, kể từ khi thêm podcast vào phần mềm iTunes từ hơn 15 năm trước, hãng công nghệ Mỹ vẫn chưa từng cung cấp dịch vụ thuê bao trả phí cho podcast hay kiếm được tiền hoa hồng từ các quảng cáo xuất hiện trong hơn 2 triệu đoạn podcast trên nền tảng của mình.

Spotify củng cố vị thế số 1

Động thái mới của Apple được đưa ra trong bối cảnh thị trường podcast vốn đã phát triển mạnh từ trước đại dịch, đang ngày càng bùng nổ hơn. Việc nhiều người dân phải ở nhà do các biện pháp phong tỏa đã làm gia tăng mạnh nhu cầu đối với podcast, khiến doanh thu quảng cáo của ngành dự kiến sẽ đạt mốc 1 tỉ đô la lần đầu tiên tại thị trường Mỹ trong năm nay. Edison Research và Triton Digital ước tính, hiện có khoảng 116 triệu người Mỹ, tương đương 41% dân số trên 12 tuổi, nghe podcast hàng tháng, tăng 11% so với năm 2020.

Trong thị trường đầy tiềm năng này, đối thủ lớn nhất mà Apple phải đối mặt không ai khác chính là Spotify. Trong nhiều năm qua, công ty của Thụy Điển đã gặt hái được hàng trăm triệu đô la lợi nhuận nhờ những nhà sáng tạo nội dung được yêu thích.

Thành công của Spotify đã châm ngòi cho “cuộc chạy đua vũ trang” quyết liệt của hàng loạt tên tuổi lớn như iHeartMedia Inc., Audacy Inc. (trước đây là Entercom), Sirius XM Holdings Inc. và Amazon.com Inc. Tất cả hiện đều coi podcast là yếu tố quan trọng để giữ khách hàng luôn tương tác với dịch vụ của mình.

Bà Dawn Ostroff, Giám đốc kinh doanh quảng cáo và nội dung của Spotify, nhận định sự đầu tư mạnh mẽ của các công ty khác vào podcast, đã chứng minh tính đúng đắn trong những bước đi ban đầu của Spotify. “Chúng tôi đã nhìn thấy cơ hội trước khi những người khác kịp nhận ra và chúng tôi đã có mặt trên thị trường trong khoảng thời gian lâu hơn đáng kể so với bất kỳ đối thủ nào khác”.

Chỉ ít ngày sau khi “Táo khuyết” triển khai dịch vụ mới, Spotify cũng mở rộng hợp tác với một hãng công nghệ lớn khác là Facebook để giúp người dùng có thể chia sẻ và nghe podcast. Theo đó, ứng dụng Facebook sẽ tích hợp một trình phát Spotify cho phép người dùng nghe nhạc Spotify đã được chia sẻ trên Facebook mà không cần phải rời khỏi ứng dụng. Việc tích hợp cũng sẽ thúc đẩy nền tảng của Facebook để cho phép những người sáng tạo và nghệ sĩ trên Spotify dễ dàng chia sẻ nội dung của họ trên mạng xã hội lớn nhất thế giới.

Trước đó, Spotify đã gây chú ý bằng những thỏa thuận với các nhà sản xuất podcast danh tiếng như Gimlet Media, Bill Simmons’the Ringer, và đặc biệt là thỏa thuận trị giá hơn 100 triệu đô la với Joe Rogan. Hãng cũng đã hoàn tất các thỏa thuận khác với vợ chồng cựu Tổng thống Barack Obama, ngôi sao Kim Kardashian, và vợ chồng hoàng tử Anh Harry - Meghan, đồng thời đầu tư vào các studio và nhà sáng tạo nội dung triển vọng.

Ông Josh Lindgren, người đứng đầu bộ phận podcast của Creative Artists Agency, nhận định: “Các thương vụ đầu tư của Spotify đang giúp thúc đẩy thị trường và nâng cao giá trị các sản phẩm nội dung”. Một nguồn tin thân cận cho biết, tương tự như Apple, Spotify cũng chuẩn bị công bố dịch vụ podcast trả phí riêng của mình trong những ngày tới. Dịch vụ sẽ không tính phí đối với các nhà sáng tạo nội dung, và cho phép họ tự thiết lập mức giá riêng của mình.

Cuộc cạnh tranh quyết liệt

Theo giới quan sát, các động thái liên tiếp của Apple và Spotify đang tạo ra một cuộc cạnh tranh quyết liệt, mà trong đó Spotify vẫn đang chiếm nhiều ưu thế. Ông Dan Ives - chuyên gia phân tích tại Wedbush Securities nhận định: “Spotify đã không ngừng nâng cao thế mạnh của họ về podcas, khi chi khoảng 1 tỉ đô la để mở rộng hoạt động kinh doanh ra ngoài phạm vi âm nhạc. Nếu xét đến việc podcast bắt nguồn từ chính Apple, một thất bại trước Spotify rõ ràng là rất khó chấp nhận”.

Các số liệu thống kê cho thấy, Spotify hiện có hơn 2,2 triệu podcast trên nền tảng dịch vụ của mình, tăng gần gấp 5 lần so với năm 2019. Công ty nghiên cứu eMarketer dự báo, lượng người nghe podcast của Spotify tại Mỹ đang trên đà vượt qua Apple Podcast trong năm nay. Mặc dù dịch vụ của Apple vẫn đang phát triển, thị phần mà “Táo khuyết” nắm giữ được dự báo sẽ giảm từ mức 34% hồi năm 2018 xuống 24% trong năm 2021.

Bên cạnh việc cạnh tranh về số lượng người đăng ký dịch vụ, Spotify còn đang là một trong những tiếng nói chỉ trích gay gắt nhất nhằm vào Apple. Công ty Thụy Điển đã nhiều lần cáo buộc Apple đã lợi dụng vị thế của mình để tiến hành cạnh tranh không lành mạnh với các đối thủ có ứng dụng trên cửa hàng App Store, điều mà Apple luôn phủ nhận.

Hồi năm ngoái, Spotify đã cáo buộc Apple lạm dụng vị thế thống trị của mình trên thị trường để gây bất lợi cho các đối thủ cạnh tranh, qua đó kêu gọi các cơ quan quản lý của Liên hiệp châu Âu (EU) khẩn trương hành động để hạn chế hành vi “phản cạnh tranh” của tập đoàn công nghệ Mỹ.

Theo Spotify, nếu không được kiểm soát, hành vi này sẽ gây ra những thiệt hại không thể bù đắp cho các nhà phát triển và ảnh hưởng đến các quyền được “lắng nghe, học hỏi, sáng tạo và kết nối”. Trước đó, Spotify đã cùng một số tập đoàn công nghệ tham gia hai vụ kiện khác chống lại Apple liên quan đến Apple Store và Apple Pay.

Phản ứng trước các kế hoạch mới đây của Apple, Spotify cho biết, công ty hoan nghênh sự cạnh tranh, đồng thời tự tin vào khả năng của mình. Bà Ostroff - Giám đốc kinh doanh quảng cáo và nội dung của Spotify khẳng định: “Cơ hội trong lĩnh vực này là rất lớn. Chúng tôi cảm thấy, với phạm vi và quy mô của thị trường hiện nay, có đủ không gian cho tất cả mọi người”. Bà cũng cho biết, sự khác biệt lớn nhất giữa Spotify và các đối thủ là ở chỗ, hãng chỉ tập trung duy nhất vào mảng âm thanh. “Các công ty khác coi đây là một mảng kinh doanh phụ, còn với chúng tôi, đây là sứ mệnh cốt lõi”.

Những hoài nghi về kế hoạch mới của Apple

Trên thực tế, dịch vụ thuê bao podcast mới của Apple phản ánh một trong những chiến lược cốt lõi của Giám đốc điều hành Tim Cook, tập trung vào việc xây dựng các dịch vụ kỹ thuật số để thúc đẩy tăng trưởng. Chiến lược đó đã gặt hái nhiều thành công đáng kể khi tạo ra gần 16 tỉ đô la doanh thu trong quí 4-2020, tăng 25% so với một năm trước.

Tuy nhiên, theo một số chuyên gia phân tích, không phải mảng kinh doanh nào cũng mang lại kết quả tích cực như mong đợi.

Apple Music - dịch vụ thuê bao nghe nhạc trực tuyến ra mắt hồi năm 2015, hiện vẫn đang đứng thứ hai về thị phần sau Spotify. Các số liệu thống kê cho thấy, tính đến tháng 6-2019, Apple chỉ ghi nhận 60 triệu người đăng ký sử dụng dịch vụ, trong khi Spotify đạt 155 triệu lượt đăng ký trên toàn cầu, tính đến ngày 31-12-2020, vượt xa mọi đối thủ khác.

Ông Jeff Wlodarczak - nhà phân tích dịch vụ đăng ký giải trí và tương tác tại Pivotal Research Group cho biết, Apple TV+, dịch vụ video trực tuyến với các chương trình và phim gốc ra mắt hồi năm 2019 hiện vẫn chưa gây ra mối đe dọa đáng kể nào đối với những công ty thống trị thị trường như Netflix. Do đó, ông cho rằng, nếu Apple triển khai chương trình trả phí đối với podcast, ban lãnh đạo Spotify “có thể yên tâm kê cao gối mà ngủ.”

Còn theo Nick Quah - tác giả Hot Pod, bản tin điện tử về thế giới podcast, dịch vụ mới của Apple sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc thuyết phục người dùng trả tiền để nghe podcast, thay vì lựa chọn vô số sản phẩm miễn phí khác đang có mặt trên thị trường. Ông cho biết: “Chúng ta đã quen với việc trả tiền cho một danh mục các chương trình truyền hình. Nhưng tôi không nghĩ rằng, mọi người đã quen làm điều tương tự với podcast”.

Nguồn: WSJ, Reuters