Ngày 11-5, Viện Vật lý Địa cầu (Viện VLĐC)- Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã có báo cáo khảo sát thực địa, xác định nguyên nhân động đất tại huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum thời gian qua là động đất kích thích gây ra do hồ chứa.

Theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, từ ngày 19-4, đoàn kỹ thuật gồm các chuyên gia, các nhà khoa học của Viện VLĐC tổ chức khảo sát thực địa, đánh giá hoạt động động đất tại khu vực huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum và lân cận. Trong đó có điều tra động đất 4,5 độ richter đã xảy ra vào ngày 18-4.

Đoàn công tác đã có buổi làm việc với các đại diện các sở, ban ngành tỉnh Kon Tum và các chủ đầu tư thủy điện Thượng Kon Tum, Đắk Đrinh để thảo luận về bước đầu nguyên nhân, đề xuất một số giải pháp.

Viện VLĐC xác định nguyên nhân động đất do kích thích hồ chứa. Ảnh: LK

Qua khảo sát các trận động đất xảy ra từ tháng 3-2021 đến 4-2022 có độ lớn từ 1,6 – 4,5 độ richter tại khu vực huyện Kon Plông và lân cận, gây chấn động lớn nhất là cấp V theo thang MSK-64. Với cường độ chấn động như vậy là chưa đến mức độ nghiêm trọng.

Nhận định bước đầu, nguyên nhân là động đất kích thích gây ra do hồ chứa. Tuy nhiên, theo Viện VLĐC, để khẳng định nguyên nhân phát sinh động đất và có cơ sở để dự báo xu thế hoạt động động đất, cường độ trong tương lai cần có những khảo sát, quan trắc, nghiên cứu chi tiết về địa chất kiến tạo.

Qua đó, Viện VLĐC đề nghị thiết lập nhanh mạng trạm quan sát động đất địa phương, dự kiến gồm 8 trạm tại khu vực huyện Kon Plông và lân cận, phục vụ công tác báo tin động đất kịp thời. Đề xuất Bộ KH&CN xây dựng nhiệm vụ: Nghiên cứu đánh giá hoạt động động đất khu vực tỉnh Kon Tum và lân cận phục vụ công tác phòng tránh giảm nhẹ thiên tai do động đất gây ra; mối liên hệ giữa hoạt động động đất và tích nước hồ chứa; đánh giá độ nguy hiểm và xây dựng các kịch bản ứng phó.

Như PLO đã đưa tin, từ ngày 20 và 21-4, đoàn công tác của Ban chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai đã có chuyến khảo sát thực tế tại nhà máy và khu vực lòng hồ thủy điện Thượng Kon Tum ở xã Ngọc Tem và xã Đắk Tăng, huyện Kon Plông, Kon Tum.

Nói về nguyên nhân động đất, ông Nguyễn Đức Quang, Trưởng đoàn công tác, Cục trưởng Cục Ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai cho biết: Cần phải nghiên cứu và có đánh giá cụ thể. Sơ bộ đánh giá thời điểm gia tăng động đất gần đây trùng với thời điểm đưa vào tích nước của thủy điện Thượng Kon Tum. Tuy dung tích không quá lớn nhưng có thể xem như một yếu tố tác động đến sự gia tăng này.

“Tác động này đến đâu, có phải do thủy điện hay không, còn tác động đến bao giờ thì cần nghiên cứu căn bản của cơ quan chuyên môn. Từ đó mới có thể đưa ra những nhận định cụ thể nhất, chính xác nhất”, ông Quang nói.