Hôm biết điểm thi tốt nghiệp THPT, dù trong tốp đầu của Trường THPT Nguyễn Hữu Thận (huyện Triệu Phong, Quảng Trị) nhưng lòng Quân ngổn ngang. Nhà hắn nghèo quá!
Đã nghĩ nghỉ học, làm công nhân
Chiếc nồi cơm điện và cái bếp gas là tài sản quý giá nhất trong nhà. Một mình mẹ bươn chải, sức khỏe ngày càng suy kiệt. Thương mẹ, Quân biết mẹ khó lòng gánh thêm những năm đại học nên đồng ý nghỉ học đi làm công nhân.
Biết chuyện, cô chủ nhiệm gọi điện động viên mẹ Quân nghĩ cách chứ "Quân học giỏi, ngoan ngoãn chừ nghỉ ngang tiếc quá". Bà Nguyễn Thị Luynh (55 tuổi) - mẹ Quân - bảo từ bữa nói không cho con đi học, bà không ngủ được. Nếu không học, đời con rồi cũng lặp lại bước đường của bà. Bà không đành lòng.
Quân nhập học chỉ với tờ phiếu báo trúng tuyển ngành công nghệ kỹ thuật điện tử viễn thông (Đại học Khoa học Huế). Lên nộp hồ sơ mới biết phải đóng học phí 7,5 triệu đồng, Quân gọi về, mẹ chạy quanh vẫn không vay đủ tiền cho con. Cô chủ nhiệm cho mượn 2 triệu đồng, sư cô chùa làng cho mượn 1 triệu đồng. Thầy trưởng khoa biết chuyện quyên góp xung quanh thêm được 2 triệu đồng nữa. Số còn lại Quân mượn gia đình người bạn để kịp nộp học phí nhập học.
Quân ở ghép với bạn cùng quê để tiết kiệm tiền trọ, mang theo cái nồi cơm điện quý giá ở nhà vào Huế. "Nhập học ổn định, mình sẽ đi tìm việc làm thêm ở quán cà phê hoặc quán ăn vào buổi tối", Quân cho biết.
Mẹ cố gắng, con cũng cố gắng
37 tuổi, bà Luynh làm mẹ đơn thân. Nhà ngoại Quân cũng nghèo, không đất đai, hai mẹ con lân la quanh xóm, ai có nhà trống xin ở nhờ. Căn nhà tranh vách đất hai năm trước xiêu vẹo theo từng cơn khi mùa gió chướng về. Nhắm không trụ được lâu, bà Luynh lại tất tả đi tìm xin ở nhờ chỗ khác.
Hai mẹ con chuyển đến căn nhà cấp 4 tuềnh toàng của một người bà con, là lần chuyển nhà thứ sáu. Hồi Quân còn nhỏ, mỗi khi nhận chăm sóc người lớn tuổi, bà Luynh mang theo con trai ở lại nhà người ta luôn. Nhưng Quân lớn, phải có chỗ cố định để tiện học hành.
Được cấp 300m2 ruộng, bà thuê thêm 2.500m2 nữa, mỗi mùa trả cho chủ ruộng 150kg thóc. Lúc nông nhàn, người mẹ đi giúp việc nhà, làm gần như cả ngày trên thị xã cách nhà chừng 10 cây số.
Quân vào lớp 12, để có tiền nuôi con, mẹ dứt lòng vào TP.HCM làm thuê, phụ may và nấu ăn cho một cơ sở may, bao ăn ở và lương 7 triệu đồng/tháng. Nhờ đó mà cũng dành dụm trả hết công nợ quanh xóm làng, gom góp mua chiếc xe máy cũ cho Quân đi học.
Ở nhà một mình, con tự chăm sóc, tự học và học giỏi. Mỗi ngày, mẹ gửi nhờ hàng xóm 20.000 đồng mua giúp thức ăn cho Quân tự nấu. Mẹ con động viên nhau "mẹ cố gắng, con cũng cố gắng".
Về lo cho con nhập học xong, bà Luynh sẽ bắt xe vào TP.HCM trở lại công việc. "Tôi đã nộp hồ sơ vay vốn sinh viên, không dám vay nhiều sợ là gánh nặng cho con khi ra trường. Tôi sẽ tiếp tục gồng gánh vì con", bà Luynh nói.
Thầy Hồ Bảo Quốc - phó hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Hữu Thận - nói vắng mẹ, Quân phải sống một mình nên tính tự lập rất cao. Bạn cũng là học sinh tham gia các hoạt động của trường sôi nổi, xông xáo.
"Điểm thi tốt nghiệp môn văn của Quân nằm trong tốp đầu của tỉnh. Em có tinh thần vượt khó tuyệt vời, chăm lo học hành, lại rất nhiệt tình và trách nhiệm với hoạt động chung của lớp và lớp của Quân lúc nào cũng dẫn đầu thi đua" - thầy Quốc cho biết.
Bạn đọc ủng hộ học bổng cho tân sinh viên vui lòng chuyển vào tài khoản báo Tuổi Trẻ: 113000006100 Ngân hàng Công thương (VietinBank), chi nhánh 3 TP.HCM.
Nội dung: Ủng hộ "Tiếp sức đến trường" cho tân sinh viên hoặc ghi cụ thể Tỉnh/Thành mà bạn đọc muốn hỗ trợ.
Bạn đọc, quý doanh nghiệp ở nước ngoài có thể chuyển khoản về báo Tuổi Trẻ: Tài khoản USD 007.137.0195.845 Ngân hàng Ngoại thương TP.HCM; Tài khoản EUR 007.114.0373.054 Ngân hàng Ngoại thương TP.HCM với Swift code BFTVVNVX007.
Nội dung: Ủng hộ "Tiếp sức đến trường" cho tân sinh viên hoặc ghi cụ thể Tỉnh/Thành mà bạn đọc muốn hỗ trợ.
Ngoài tài trợ kinh phí học bổng, bạn đọc có thể ủng hộ thiết bị học tập, chỗ ở, việc làm... cho tân sinh viên.
Sóng gió ập đến gia đình của cậu học trò Mai Tuấn Kiệt (xã Triệu Sơn, huyện Triệu Phong, Quảng Trị), từ ngày chị gái Kiệt bị phát hiện mắc ung thư. Nhưng những gập ghềnh thử thách của số phận vẫn không thể cản Kiệt bước chân vào giảng đường đại học.