Kiện vì bị thay đổi người đại diện theo pháp luật

Ngày 15.11, TAND cấp cao tại TP.HCM mở phiên tòa phúc thẩm vụ Công ty cổ phần đầu tư phát triển Phú Mỹ (gọi tắt là Công ty Phú Mỹ) kiện Phòng Đăng ký kinh doanh Sở KH-ĐT TP.HCM vì đã cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, thay đổi lần thứ 5, cho Công ty cổ phần Phú Mỹ Á Châu (gọi tắt Công ty Phú Mỹ Á Châu).

Theo hồ sơ tháng 2.2008, Công ty Phú Mỹ Á Châu được UBND TP.HCM cấp giấy chứng nhận đầu tư, thay đổi lần thứ 1 vào tháng 8.2008. Theo đó, công ty có 3 cổ đông sáng lập gồm Công ty Phú Mỹ tỷ lệ góp vốn 30%, Asia Land Ltd tỷ lệ góp vốn 0,000015% và MS Investments Ltd tỷ lệ góp vốn hơn 69,99%. Người đại diện theo pháp luật của công ty là ông Ong Chee Teck, Quốc tịch Malaysia, chức vụ Tổng giám đốc. Năm 2016, Công ty Phú Mỹ Á Châu được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp công ty cổ phần.

Đến năm 2018, Công ty Phú Mỹ Á Châu được cấp giấy chứng nhận đăng ký thay đổi người đại diện theo pháp luật là ông Trần Mạnh Thắng.

Tháng 11.2021, Phòng Đăng ký kinh doanh Sở KH-ĐT TP.HCM cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đăng ký thay đổi lần thứ 5, theo đó bà Phan Thị Ngân là người đại diện theo pháp luật của Công ty Phú Mỹ Á Châu.

Cho rằng việc việc thay đổi người đại diện sang bà Phan Thị Ngân sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp nên Công ty Phú Mỹ đã khởi kiện Phòng Đăng ký kinh doanh Sở KH-ĐT TP.HCM ra tòa án.

Theo bản án sơ thẩm, năm 2022 của TAND TP.HCM, Công ty Phú Mỹ đề nghị tòa án hủy giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp công ty cổ phần thay đổi lần thứ 5; khôi phục hiệu lực của giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (đăng ký thay đổi lần thứ 2) năm 2016 của Công ty Phú Mỹ Á Châu và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đăng ký thay đổi năm 2018 của Công ty Phú Mỹ Á Châu.

HẢI HƯNG

Tuy nhiên, yêu cầu trên đã bị TAND TP.HCM bác đơn. Bởi theo tòa sơ thẩm, theo điều 4 Nghị định số 01, thì doanh nghiệp tự kê khai hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp, trung thực và chính xác của các thông tin kê khai trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp. Cơ quan đăng ký kinh doanh không chịu trách nhiệm về những vi phạm pháp luật của doanh nghiệp xảy ra trước và sau khi đăng ký doanh nghiệp.

Do đó, nếu người khởi kiện có cơ sở cho rằng tính hợp pháp, trung thực, chính xác của các thông tin trong hồ sơ đăng ký thay đổi người đại diện theo pháp luật sang bà Ngân không bảo đảm thì có quyền tranh chấp ra tòa án có thẩm quyền theo thủ tục tố tụng dân sự…

Doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm về việc kê khai?

Không đồng tình với bản án trên, phía người khởi kiện đã làm đơn kháng cáo, đề nghị cấp phúc thẩm là TAND cấp cao tại TP.HCM sửa bản án sơ thẩm, chấp nhận đơn khởi kiện.

Tại phiên tòa phúc thẩm hôm nay 15.11, Công ty Phú Mỹ cho rằng Phòng Đăng ký kinh doanh Sở KH-ĐT TP.HCM cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần thứ 5, có nội dung bà Phan Thị Ngân là người đại diện theo pháp luật, giữ chức danh Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Phú Mỹ Á Châu là không đúng.

Bởi theo người khởi kiện, căn cứ khoản 1 điều 50 của Nghị định 01 năm 2021 quy định, về hồ sơ đăng ký thay đổi người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần, thì phải có nghị quyết, và bản sao biên bản họp đại hội đồng cổ đông trường hợp thay đổi người đại diện theo pháp luật làm thay đổi nội dung điều lệ công ty. 

Cũng theo khoản 2 điều 50 của Nghị định 01, về đăng ký thay đổi người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần, thì chỉ có Chủ tịch HĐQT mới có thẩm quyền ký văn bản đề nghị. Công ty Phú Mỹ là cổ đông, đại diện duy nhất phía Việt Nam trong 3 cổ đông liên doanh, có 30% vốn điều lệ và là bên nắm giữ chức danh Chủ tịch HĐQT. Tuy nhiên, công ty này lại không được triệu tập dự các cuộc họp đại hội đồng cổ đông hay HĐQT nào, cũng không có ý kiến biểu quyết về việc đăng ký thay đổi người đại diện theo pháp luật.

Nếu cho rằng các cổ đông phía nước ngoài đã tổ chức lấy ý kiến bằng văn bản và không cần ý kiến của cổ đông phía Việt Nam là Công ty Phú Mỹ, thì cũng không phù hợp với điều lệ Công ty Phú Mỹ Á Châu. Bởi điều lệ Công ty Phú Mỹ Á Châu đã quy định phải được các cổ đông nắm giữ cổ phần 75% trong tổng số cổ phần của công ty thông qua. Công ty Phú Mỹ sở hữu cổ phần là 30% vốn điều lệ, nên phía nước ngoài cũng không thể thông qua bất cứ nghị quyết nào của đại hội đồng cổ đông hay HĐQT, mà không có ý kiến của Công ty Phú Mỹ.

Ngược lại, Phòng Đăng ký kinh doanh Sở KH-ĐT TP.HCM đề nghị tòa y án sơ thẩm. Bởi người bị kiện cho rằng doanh nghiệp nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp qua mạng thông tin điện tử (nộp online), được cấp một tài khoản, tự kê khai, tự chịu trách nhiệm về hồ sơ theo luật Doanh nghiệp.

"Doanh nghiệp đăng ký thay đổi phải chịu trách nhiệm về việc kê khai đầy đủ và tính xác thực, chứ cơ quan chức năng không chịu trách nhiệm", đại diện Phòng Đăng ký kinh doanh Sở KH-ĐT TP.HCM khẳng định. Đồng thời, người bị kiện cũng khẳng định nếu một người đang là chủ tịch HĐQT, mà doanh nghiệp muốn thay đổi chủ tịch này thì không phải thông báo cho sở KH-ĐT biết.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là Công ty Phú Mỹ Á Châu cũng đề nghị tòa bác kháng cáo của nguyên đơn. Theo công ty này, hồ sơ đăng ký thay đổi doanh nghiệp lần thứ 5, thay đổi người đại diện theo pháp luật đã đầy đủ theo quy định. Cạnh đó, thẩm quyền ký văn bản thông báo thay đổi người đại diện theo pháp luật là đúng…

Phát biểu quan điểm về vụ án, đại diện Viện kiểm sát cho rằng người khởi kiện không đưa ra được tình tiết và chứng cứ mới nên đề nghị tòa phúc thẩm không chấp nhận kháng cáo, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Phiên tòa nghị án kéo dài, sẽ được tuyên án vào ngày 21.11.